fbpx

logo

Το ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΩΝ ΠΟΛΙΣ είναι μια τριμηνιαία πολιτιστική έκδοση για την Ιστορία, την Τέχνη, τα Γράμματα και τον Πολιτισμό της καθημερινότητας.

ΤΕΥΧΟΣ

16

Ημερομηνία έκδοσης:
Δεκέμβριος 2004

Γλώσσα: Ελληνικά
Σχήμα/Διαστάσεις: 21 x 28
Τεύχος: 16
ISSN: 1108-5452
Τιμή: € 6.00

Εξώφυλλο: Πολεμιστές του σώματος Ακρίτα (Β. Κ. Γούναρης, Ο Μακεδονικός Αγώνας μέσα από τις φωτογραφίες του, 1904-1908, Εκδόσεις Έφεσος)

16

EDITORIAL

Ο αναγνώστης ας μην ανησυχεί. Δεν θα διαβάσει ένα ακόμη αφιέρωμα για μάχες και ανδραγαθίες, με άγνωστα τοπωνύμια και ήρωες χαμένους στο λυκόφως της ιστορίας. Ο Μακεδονικός Αγώνας που φιλοξενείται σ’ αυτό το τεύχος αγγίζει πλευρές λιγότερο ηρωικές, πλευρές που προσιδιάζουν στη νεότερη ιστοριογραφική γενιά. Δεν έχουν λυρισμό τα κείμενα που περιλαμβάνονται στο αφιέρωμα «Η άλλη πλευρά του Μακεδονικού Αγώνα». Έχουν γραφεί από δύο λαμπρούς νέους επιστήμονες, τον λέκτορα Ιάκωβο Μιχαηλίδη και τον δρα Χρήστο Μανδατζή, ερευνητές όχι μόνον εξειδικευμένους στο αντικείμενο αλλά και απαλλαγμένους από την ιδεολογική χρήση της ιστορίας, που θέτουν ερωτήματα λιγότερο πολιτικά και περισσότερο οικονομικά και κοινωνικά. Από κάθε άποψη, οι σελίδες που θα διαβάσετε αποκαλύπτουν μια πτυχή του Μακεδονικού Αγώνα άγνωστη και αδιερεύνητη.

Ο καθηγητής του Α.Π.Θ. Γιώργος Βελένης, στον οποίο οι μελλοντικοί ερευνητές θα αποδώσουν αναμφίβολα την ανατροπή πολλών συμβατικοτήτων της βυζαντινής ιστορίας και τοπογραφίας της Θεσσαλονίκης, επανεξετάζει το ενδιαφέρον οπτικό από το αρχείο του αρχιτέκτονα και πολεοδόμου Αριστοτέλη Ζάχου, το οποίο εκδόθηκε πρόσφατα.

Ο επ. καθηγητής του Α.Π.Θ. Χρίστος Πυργίδης μας προσφέρει μία πολλαπλώς  χρήσιμη έρευνα, η οποία υπολογίζει το χρόνο μεταφοράς επιβατών στη διαδρομή Θεσσαλονίκη-Αθήνα με διάφορα συγκοινωνιακά μέσα. Ο χρόνος μεταφοράς είναι πραγματικός, από την έξοδο του σπιτιού μέχρι τον τελικό προορισμό.

Ο αν. καθηγητής του Α.Τ.Ε.Ι.Θ. Φωκίων Βοσνιάκος παρουσιάζει τα πορίσματα ενδιαφερουσών ερευνών για την ατμοσφαιρική ρύπανση και την ηχορύπανση που δημιουργεί η κυκλοφορία αυτοκινήτων στην περιοχή της Θεσσαλονίκης.

Η Ινώ Ιωαννίδου και η Λενιώ Μπαρτζιώτη καταθέτουν μία ανεπανάληπτη φωτογραφική μαρτυρία από μία πυροβασία που τελικώς δεν έγινε, στην Αγία Ελένη Σερρών την άνοιξη του 1970.

Οι παλαιότεροι Θεσσαλονικείς θα αισθανθούν μεγάλη οικειότητα διαβάζοντας τη συνέντευξη που παραχώρησε ο Τηλέμαχος Αλαβέρας στον συνεργάτη μας Γιάννη Κεσσόπουλο για τη διαδρομή του περιοδικού «Νέα Πορεία», που συμπληρώνει πενήντα χρόνια συνεχούς κυκλοφορίας.

Όσο για το βιβλιοπροσκλητήριο, οι ενδιαφερόμενοι για την τοπογραφία της Θεσσαλονίκης του 16°“ αιώνα θα υποστούν ένα μικρό κλονισμό από τα ευρήματα στο φορολογικό κατάστιχο του έτους 1567.

Με αυτά τα κείμενα συμπληρώνονται πέντε χρόνια από την επανέκδοση της «Θεσ- σαλονικέων Πόλεως» τον Ιανουάριο του 2000. Επέτειος που την οφείλουμε στους αναγνώστες μας και γι’ αυτό, από καρδιάς, τους ευχαριστούμε.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Εκδότης
Ευάγγελος Χεκίμογλου

Εκδοτική Επιτροπή
Πολυξένη Αδάμ – Βελένη, Γιώργος Αναστασιάδης, Ευαγγελία Βαρελλα, Βασιλική Βαρμαζη, Ιωάννης Μουρελος, Ευτέρπη Μαρκη, Θάλεια Μαντοπούλου – Παναγιωτοπούλου, Χαράλαμπος Παπαστάθης

Συνεργάτες
Γιώργος Βελένης, Φωκίων Βοσνιάκος, Ινώ Ιωαννίδου, Γιάννης Κεσσόπουλος, Χρήστος Μανδατζής, Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Λενιώ Μπαρτζιώτη, Χρίστος Πυργίδης, Ευάγγελος Χεκίμογλου

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Η ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ
10  Στρατιωτικά πρότυπα και κλέφτικη παράδοση
Οργανωτικά προβλήματα και καθημερινή ζωή στα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα
Ιάκωβος Μιχαηλίδης

18  Προϋπολογισμοί, λογαριασμοί καιο απρόβλεπτες εθνικές δαπάνες
Απόπειρες χρηματοδότησης του αλυτρωτικού αγώνα στη Μακεδονία (1904-1908)
Χρήστος Μανδατζής

60  Αντάρτικο στο κατώφλι μιας εκχρηματιζόμενης οικονομίας
Κοινωνική και οικονομική διάσταση του Μακεγωνικού Αγώνα
Χρήστος Μανδατζής

ΜΕΛΕΤΕΣ
86  Με αφορμή δύο φωτογραφίες του Αριστοτέλη Ζάχου από την Αχειροποίητο
Γεώργιος Βελένης

104  Εκτίμηση του χρόνου μεταφοράς με όλα τα επιβατικά μέσα στη διαδρομή Θεσσαλονίκη-Αθήνα
Χρίστος Πυργίδης

116  Ατμοσφαιρική ρύπανση και ηχορύπανση από τη κυκλοφορία των αυτοκινήτων στη περιοχή της Θεσσαλονίκης
Φωκίων Βοσνιάκος

130  Φωτογραφική Μαρτυρία:  Οι γριές που δε περπατησαν στη φωτιά
Ινώ Ιωαννίδου, Λενιώ Μπαρτζιώτη

ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΣΑΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
164  Λογοτεχνικό περιοδικό «Νέα Πορεία»
Συνέντευξη του Τηλέμαχου Αλαβέρα στον Γιάννη Θ. Κεσσόπουλο

ΒΙΒΛΙΟΠΡΟΣΚΛΗΤΗΡΙΟ
176 ΤΤ186: H φορολογική και πληθυσμιακή απογραφή της Θεσσαλονίκης του έτους 1567-1568
Ευάγγελος Χεκίμογλου