Το ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΩΝ ΠΟΛΙΣ είναι μια τριμηνιαία πολιτιστική έκδοση για την Ιστορία, την Τέχνη, τα Γράμματα και τον Πολιτισμό της καθημερινότητας.
ΤΕΥΧΟΣ
59
Ημερομηνία έκδοσης:
Μάρτιος 2017
Γλώσσα: Ελληνικά
Σελίδες: 120
Σχήμα/Διαστάσεις: 21×48
Τεύχος: 59
ISSN: 1108-5452
Τιμή: € 8.00
Εξώφυλλο: Η Μητρόπολη του Γρηγορίου Παλαμά και το κτίριο του παλιού μητροπολιτικού μεγάρου μετά την πυρκαγιά του 1917. ©Συλλογή Φωτογραφιών Πέτρου Μεχτίδη

EDITORIAL
του Κώστα Μπλιάτκα
Τέχνη soft
Πολύ συχνά η Τέχνη φαίνεται σαν ένα soft πράγμα. Είναι εύκολο να θελήσουν να μικρύνουν τη σημασία της και να της κάνουν περικοπές, από ένα σχολικό συμβούλιο μέχρι μια κυβέρνηση, όταν υπάρχει οικονομική στενότητα και πολύ περισσότερο όταν υπάρχει μια πρωτόγνωρη οικονομική κρίση. Κι όμως, το υποτιθέμενο κέρδος είναι μια λάθος “εξοικονόμηση”, καθώς η κρίση συνήθως φέρνει μαζί της ―και ήδη το έκανε― και μια κρίση αξιών.
«Κλείνοντας τις πόρτες σε συγγραφείς, καλλιτέχνες, μουσικούς και διανοούμενους, όχι μόνο αποτυγχάνεις να κάνεις τη χώρα πιο ασφαλή, αλλά δημιουργείς και ένα είδος πολιτιστικού απομονωτισμού, που απειλεί τον δημιουργικό ιστό της» τονίζει σε άρθρο του στους New York Times o Thomas P. Campbell, διευθυντής του Metropolitan Museum of Art, το οποίο θεωρείται ως το μεγαλύτερο μουσείο τέχνης στο δυτικό ημισφαίριο.
Ο αρθρογράφος υπερασπίζεται τη λειτουργία του National Endowment for The Arts [Εθνικό Κληροδότημα για τις Τέχνες] απέναντι σε εξαιρετικά πιθανές περικοπές, και αφήνει σοβαρές αιχμές για τις ευρύτερες συνέπειες που έχει στην καθημερινή ζωή η υποβάθμιση της παρουσίας του πολιτισμού, βλέποντάς την ως επίθεση στην περιέργεια, τη δημιουργικότητα και τη νοημοσύνη των πολιτών.
Είναι πια κοινή η διαπίστωση ότι, λόγω της ξέφρενης ανάπτυξης της τεχνολογίας, ο πλανήτης γίνεται “μικρότερος” αλλά και πιο “αλλόκοτος”. Οι άνθρωποι χρειαζόμαστε όχι μόνο μια ζωτικής σημασίας καλλιτεχνική σκηνή, αλλά και μια διαρκή έμφαση στον πολιτισμό της καθημερινότητας. Αυτή θα μας εμπνεύσει για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε και πώς φτάσαμε εδώ, και παράλληλα θα μας πείσει πως οι “άλλοι” ―χώρες και άνθρωποι άλλης κουλτούρας, θρησκείας, χρώματος κ.ά.― δεν είναι εχθροί αλλά εταίροι σε έναν περίπλοκο κόσμο. Τώρα πια, με πληρέστερο και πιο καθαρό τρόπο, βλέπουμε τις συνέπειες από τη διογκούμενη έλλειψη αυτής της επένδυσης.
Κι όμως, καλλιτέχνες, κυρίως νέοι, σε εξίσου δύσκολα χρόνια, μπόρεσαν με τα έργα τους όχι μόνο να ερμηνεύσουν τα μηνύματα της εποχής τους αλλά και να γίνουν οι καταλύτες για να αλλάξει αυτή η εποχή. Γιατί να μη συμβεί αυτό για άλλη μια φορά;
Αρκεί να μην αφεθούν να “μάχονται” λειψοί και μόνοι.
Μέχρι τότε, αξίζει να δούμε και να αξιολογήσουμε την είσοδο σε νέα εποχή των σχέσεων του κόσμου των επιχειρήσεων με την τέχνη και τη δημιουργία, ύστερα από δεκαετίες καχυποψίας αλλά και κυριαρχίας της άποψης ότι η κρατική επιχορήγηση είναι αυτή που αποκλειστικά απογειώνει τον πολιτισμό. Σ’ αυτό το νέο σταυροδρόμι φαίνεται πως γεννιούνται φρέσκες ιδέες και γόνιμες πρωτοβουλίες, οι οποίες μπορούν να διαμορφωθούν σε κάτι πληρέστερο από αυτό που παραδοσιακά θέτει τις επιχειρήσεις στον ρόλο του απλού “χρηματοδότη”.
Η Πολιτιστική Εταιρεία έχει χρέος να μην απουσιάζει από αυτήν την προοπτική. ‘Έχοντας αποσαφηνίσει πως στόχος της είναι να διαμορφώσει μια πλατφόρμα διαλόγου και προβληματισμού για τον πολιτισμό της καθημερινότητας και την ποιότητα ζωής στη Θεσσαλονίκη και τον ευρύτερο χώρο της, αγωνίζεται να είναι παρούσα με συγκεκριμένες προτάσεις και έργο.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Εκδότης
Σταύρος Ανδρεάδης
Γενικός Διευθυντής
Κώστας Δ. Μπλιάτκας
Εκδοτική Επιτροπή
Γιώργος Αναστασιάδης, Σοφία Καρακώστα, Κώστας Δ. Μπλιάτκας, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Ελευθερία Στόικου, Στελλίνα Τρωιάνου, Αλίκη Τσιρλιάγκου
Συνεργάτες τεύχους
Γιώργος Αναστασιάδης, Γιάννης Βανίδης, Ελένη Βράκα, Άρις Γεωργίου, Βίκυ Γεωργίου, Δημήτρης Καλοκύρης, Δήμητρα Καμαράκη, Σοφία Καρακώστα, Κώστας Καρδερίνης, Γιάννης Κεσσόπουλος, Βασίλης Κολώνας, Γιώργος Κορδομενίδης, Λίζα Μαμακούκα, Πέτρος Μεχτίδης, Σίμος Μπενσασσών, Κώστας Δ. Μπλιάτκας, Λίνα Μυλωνάκη, Λέων Α, Νάρ, Παναγιώτης Παπαδημητρόπουλος, Ηρακλής Παπαϊωάννου, Γρηγόρης Πασχαλίδης, Διονύσης Σαββόπουλος, Σάκης Σερέφας, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Κωνσταντίνος Σφήκας, Μικέλε Τροϊάνι, Στελλίνα Τρωιάνου, Μαρίνος Τσαγκαράκης, Στέργιος Τσιούμας, Αλίκη Τσιρλιάγκου, Ευάγγελος Χεκίμογλου.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
EDITORIAL
5 Τέχνη Soft
του Κώστα Δ. Μπλιάτκα
ΟΣΑ ΔΕΝ ΛΕΕΙ Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
6 Σχολιάζουν οι Παναγιώτης Παπαδημητρόπουλος, Σάκης Σερέφας, Μαρίνος Τσαγκαράκης, Στελλίνα Τρωιάννου
ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ
10 Τέσσερις δεκαετίες, ουκ ολίγες
του Άρι Γεωργίου
ΑΦΙΕΡΩΜΑ:100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΥΡΚΑΓΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
12 Salonika Fire
του Γιώργου Σκαμπαρδώνη
14 Η πυρκαγιά του 1917, μια αιφνίδια αλλαγή στην εικονογραφία της πολής
του Βασίλη Κολώνα
22 Πίσω από το Μπέη Χαμάμ: Η σαγήνη μιας κατεστραμμένης τάξης, 1917-1924
του Ευαγγέλου Χεκίμογλου
30 Πέντε άγνωστες φωτογραφίες της πυρκαγιάς του 1917
του Πετρου Μεχτίδη
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΠΟΡΤΡΕΤΑ
Αφιέρωμα: Νίκος Παπάζογλου και φίλοι
34 Επαναστάται Οδού Ζάννα
του Διονύση Σαββόπουλου
36 Ο Νίκος μας «παρακολουθεί» ακόμα
του Άρι Γεωργίου
39 «Τακούλη, θέλει και συνέχεια το ποίημα…»
Συνέντευξη του Τάκη Σιμώτα στον Κώστα Δ. Μπλιάτκα
42 Τι κάνει το τραγούδι στους ανθρώπους
του Κώστα Δ. Μπλιάτκα
ΚΛΕΙΣΤΕΣ ΣΤΡΟΦΕΣ
44 Με τον Λουκιανο στην Αρχιτεκτονική Θεσσαλονίκης το 1963: ένα μικρό κομματάκι ζωής
του Σίμου Μπενσασσών
ΘΕΑΤΡΟ
48 Ο Νίκος Εγγονόπουλος στη Θεσσαλονίκη
του Δημήτρη Καλοκύρη
53 Ο Δημήτρης Μυταράς στο Κρατικό Θέατρο
του Γιάννη Θ. Κεσσόπουλου
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
56 Άνοιξη
του Στέργιου Τσιούμα
60 Περιδιαβαίνοντας την πόλη. Φωτογραφικό οδοιπορικό
της Ελένης Βράκα
NEA ΕΚΦΡΑΣΗ
66 «Κάθε αγορά μας είναι μια πολιτική πράξη»
Συνέντευξη της Μαριλίνας Τσίτσα στη Σοφία Καρακώστα
70 Σινεμά “made in Thessaloniki”, Δυο νέοι δημιουργοί της πόλης μιλούν για τη δουλειά τους
Συνέντευξη του Παναγιώτη Κουντουρά και της Διονυσίας Αρβανίτου στη Λίνα Μυλωνάκη
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
76 What’s the time in Istanbul
Συνέντευξη του Ardan Ozmenoglou στην Αλίκη Τσιρλιάγκου
ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ Πάμε σινεμά! Τότε και Τώρα
80 Το προτηλεοπτικό σινεμά
του Γιώργου Αναστασιάδη
84 Από τα multiplex στις έξυπνες αίθουσες
της Λίνας Μυλωνάκη
ΙΣΤΟΡΙΑ
86 Το Γαλεριανό Συγκρότημα. Μια περιηγητική επίσκεψη στη Ρωμαϊκή Εποχή
του Κωσταντίνου Σφήκα
ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
92 Πάρε το λεωφορείο 10: Στάση Αγγελάκη
του Γιώργου Σκαμπαρδώνη
96 Αγορά Μοδιάνο, η ανατολή της δύσης
του Λέωντος Ναρ
100 Η Υπόγα
του Γρηγόρη Πασχαλίδη
ΜΟΥΣΙΚΗ
104 Μόνο οι εραστές του βινυλίου μένουν ζωντανοί, Τα παλιά δισκάδικα της Θεσσαλονίκης και η “εκδίκηση” της επαναφορας
του Κώστα Καρδερίνη
ΕΝΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
109 του Ηρακλή Παπαϊωάννου
ΓΡΑΜΜΑΤΑ
110 Ποιήματα ξένων για τη Θεσσαλονίκη: ΚΛΑΡΕΛ
του Herman Melville, μετ.: Σάκης Σερέφας
112 Η Καντάδα
της Λίζας Μαμακούκα
114 Άκης Δήμου
του Γιώργου Κορδομενίδη
ΒΙΒΛΙΑ
116 Επιλογές
του Γιώργου Αναστασιάδη