fbpx

logo

Το ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΩΝ ΠΟΛΙΣ είναι μια τριμηνιαία πολιτιστική έκδοση για την Ιστορία, την Τέχνη, τα Γράμματα και τον Πολιτισμό της καθημερινότητας.

ΤΕΥΧΟΣ

58

Ημερομηνία έκδοσης:
Δεκέμβριος 2016

Γλώσσα: Ελληνικά
Σελίδες: 120
Σχήμα/Διαστάσεις: 21×48
Τεύχος: 58
ISSN: 1108-5452
Τιμή: € 8.00

Εξώφυλλο: Φιλοποίμην Κωνσταντινίδης «Προκυμαία με τον Λευκό Πύργο στο βάθος» Ελαιογραφία σε ξύλο, έργο της περιόδου 1949 – 1953

58 COVER

EDITORIAL
του Σταύρου Ανδρεάδη

 

Ευρωπαϊκός πολιτισμός

«[…] Η Ευρώπη, που διαμόρφωσε πέρα για πέρα τις ιδεολογίες που κυριαρχούν σήμερα στον κόσμο, τις βλέπει τώρα να στρέφονται εναντίον της. Έχει ανάγκη σήμερα από αναπνοή, από άνεση, από σκέψεις που να μην είναι επαρχιακές, όπως είναι τώρα όλες οι σκέψεις μας. Οι παρισινές ιδέες είναι επαρχιακές, οι αθηναϊκές ιδέες είναι επίσης επαρχιακές, με την έννοια ότι όλοι δυσκολευόμαστε πολύ να έχουμε αρκετή επαφή, αρκετές γνώσεις, να αναμειγνύουμε τις σκέψεις μας, ώστε να καθίστανται γόνιμες και γονιμοποιές συνάμα […].
[…] Τα τραύματα από τον πρόσφατο πόλεμο είναι ακόμα πολύ νωπά, υπερβολικά οδυνηρά. Βρισκόμαστε έτσι μπροστά σε μεγάλα εμπόδια. Πρέπει όμως να αγωνιστούμε για να κατορθώσουμε να υπερνικήσουμε τα εμπόδια αυτά και να φτιάξουμε την Ευρώπη, επιτέλους την Ευρώπη, όπου το Παρίσι, η Αθήνα, η Ρώμη,το Βερολίνο θα είναι οι κεντρικοί νευρώνες μιας Αυτοκρατορίας της μέσης οδού […]»
Αυτά τα λόγια ειπώθηκαν από τον Albert Camus, το κορυφαίο ίσως ευρωπαϊκό πνεύμα του 20ού αιώνα, σε μια ιστορική διάλεξή του τον Απρίλιο του 1955 στην Αθήνα.
Η Ευρώπη, μια Αυτοκρατορία της μέσης οδού…

Έχουν περάσει από τότε περισσότερα από 60 χρόνια. Τα τραύματα του πολέμου επουλώθηκαν, το βιοτικό επίπεδο των ευρωπαϊκών λαών βελτιώθηκε θεαματικά,υπάρχει πλέον η Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα κοινό νόμισμα, τα εσωτερικά σύνορα έχουν καταργηθεί.

Όλα αυτά είναι επιτεύγματα που θα φάνταζαν εντελώς αδιανόητα το 1955, όταν ο Camus ξετύλιγε το όραμά του για τον κοινό ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Πού βρίσκεται όμως ο κοινός ευρωπαϊκός πολιτισμός σήμερα;
Αυτό που θα μπορούσε να είναι το ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα της Ευρώπης,περισσότερο από ποτέ απαραίτητο τώρα, που ο πλανήτης φαίνεται να μπαίνει σε σκοτεινούς δρόμους αβεβαιότητας, δεν μπόρεσε να βρει τον δρόμο του, μένοντας όπως ήταν το 1955, ίσως και σε ακόμα χειρότερη θέση.
Δεν υπάρχουν σήμερα στην Ευρώπη οι μεγάλοι διανοητές, που θα μπορούσαν να οραματισθούν σαν τον Camus.
Οι ιδέες και οι προσεγγίσεις στον χώρο του πολιτισμού είναι πιο εσωστρεφείς και κατακερματισμένες, πιο κοντόμυαλες, πιο επαρχιακές τελικά, από ποτέ.
Πολύ φοβάμαι πως η Ευρώπη θα πληρώσει ακριβά αυτή την παταγώδη πολιτιστική αποτυχία της.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Εκδότης
Σταύρος Ανδρεάδης

Γενικός Διευθυντής
Κώστας Δ. Μπλιάτκας

Εκδοτική Επιτροπή
Γιώργος Αναστασιάδης, Σοφία Καρακώστα, Κώστας Δ. Μπλιάτκας, Παντελής Σαββίδης, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Ελευθερία Στόικου, Αλίκη Τσιρλιάγκου

Συνεργάτες τεύχους
Γιώργος Αναστασιάδης, Γιάννης Βανίδης, Ελένη Βράκα,Άρις Γεωργίου, Ηρακλής Γκουντάρας, Όλγα Δεληγιάννη,Αναστάσιος Δομπράκης, Χρίστος Ζαφείρης, Δημήτρης Καλοκύρης,Δήμητρα Καμαράκη, Σοφία Καρακώστα, Γιάννης Καρατζόγλου,Θεόδωρος Καρανίκας, Κώστας Καρδερίνης, Δωροθέα Κοντελετζίδου,Γιώργος Κορδομενίδης, Πηγή Κωνσταντίνου, Θέμης Λιβεριάδης,Μανόλης Μανωλεδάκης, Αλέξανδρος Μιχαήλ, Κώστας Μπλιάτκας,Λέων Α. Ναρ, Δώρης Οικονόμου, Βασίλης Παντελίδης,Ηρακλής Παπαϊωάννου, Θοδωρής Ρακόπουλος, Γιώτα Ρουμελιώτη,Γιώργος Σαββουλίδης, Σάκης Σερέφας, Γιώργος Σκαμπαρδώνης,Μικέλε Τροϊάνι, Στελλίνα Τρωιάνου, Νικολέτα Τσικώτη,Στέργιος Τσιούμας, Ευάγγελος Χεκίμογλου.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

EDITORIAL
5 Ευρωπαϊκός πολιτισμός
του Σταύρου Ανδρεάδη

ΟΣΑ ΔΕΝ ΛΕΕΙ Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
6 Σχολιάζουν οι Ευάγγελος Χεκίμογλου, Σάκης Σερέφας, Ελένη Βράκα, Στελλίνα Τρωιάννου

ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ
10 Παραλλιακώς με κάθε κόστος
του Άρι Γεωργίου

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΠΟΡΤΡΕΤΑ
Αφιέρωμα: Φιλοποίμην Κωνσταντινίδης
12 Προσωπική κατάθεση για τον Φιλοποίμενα Κωνσταντινίδη
του Θέμη Λιβεριάδη

15 Φιλοποίμην Κωνσταντινίδης: ένας ανήσυχος στοχαστής, ζωγράφος και άνθρωπος
του Ηρακλή Γκουντάρα

19 Η εγκατάσταση της συλλογής των έργων του Φιλοποίμενος Κωνσταντινίδη στο Λιτόχωρο
του Δώρη Οικονόμου
Αφιέρωμα: Αλέξανδρος Παπαναστασίου

22 Ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου και η Θεσσαλονίκη
του Γιώργου Αναστασιάδη

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
28 Ανδρέας Εμπειρίκος. Μια ολιγοήμερη επίσκεψη του, στη Θεσσαλονίκη
του Δημήτρη Καλοκύρη

ΚΛΕΙΣΤΕΣ ΣΤΡΟΦΕΣ
32 Νύχτες με τον Αντώνη Σουρούνη
του Γιώργου Σκαμπαρδώνη

36 Χειμώνας
του Στέργιου Τσιούμα

ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
40 Η γέννηση μιας γειτονιάς στο ρευστό όριο της πόλης
Εισαγωγή: Κώστας Μπλιάτκας Κείμενα: Αναστάσιος Δομπράκης, Αλέξανδρος Μιχαήλ, Γιώργος Σαββουλίδης, Θεόδωρος Καρανίκας, Νικολέτα Τσικώτη

NEA ΕΚΦΡΑΣΗ
46 Αλέξανδρος Τσάκωνας Πινέλα και χρώματα
Συνέντευξη στη Γιώτα Ρουμελιώτη

50 Όταν η Πηγή συνάντησε τη Nayra
της Πηγής Κωνσταντίνου
Εισαγωγή: Σοφία Καρακώστα

ΙΣΤΟΡΙΑ
52 Έξι θέατρα κι ένα ωδείο, Η έκταση του σημερινού πάρκου από το Λευκό Πύργο ως το νέο Δημαρχείο υπήρξε ονομαστός θεατρικός χώρος. Και τέτοιος παραμένει
του Χρίστου Ζαφείρη

60 Για μια ιστορία της τρέλας στη Θεσσαλονίκη
του Ευάγγελου Χεκίμογλου

68 Ένας παράδεισος που τον έλεγαν Χορτιάτη…
του Μανόλη Μανωλεδάκη

70  Θεσσαλονικέων…φως. Ο ηλεκτροφωτισμός της Θεσσαλονίκης 1900-1950. Τρίτο μέρος
του Γιάννη Καρατζόγλου

80  Το «Κεντρικό» Νοσοκομείο και οι μυστικές κρυψώνες του
Λέων Α. Ναρ

ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
84 Πάρε το λεωφορείο 10 (Χαριλάου-Ν.Σ. Σταθμός) Στάση «Έκθεση» (Δ.Ε.Θ.)
του Γιώργου Σκαμπαρδώνη

ΔΡΟΜΟΙ ΠΑΛΙΟΙ
88 Περίπατοι κληρονομιάς στη Θεσσαλονίκη, Ένας οδηγός για την ιστορία και τα μνημεία της πόλης
της Όλγας Δεληγιάννη

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
94 Καρδάροντας τον χρόνο
του Γιάννη Βανίδη

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
100 «Ψίθυροι» και γυναίκες καλλιτέχνες
της Δωροθέας Κοντελετζίδου

ΜΟΥΣΙΚΗ
104 Χαμένος στον κόσμο των βινιλίων. Ο Θόδωρος «Μπερλινάς» Παπαδόπουλος αποκαλύπτεται
του Κώστα Καρδερίνη

ΕΝΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
109 του Ηρακλή Παπαϊωάννου

ΓΡΑΜΜΑΤΑ
110 Ποιήματα ξένων για τη Θεσσαλονίκη: Αfter the catastrophe in Salonica
του Yehuda Haim Aaron ha-Cohen Perahia
Μετ.: Σάκης Σερέφας

113 Treasure island
του Θοδωρή Ρακόπουλου

114 Χλόη Κουτσουμπέλη
του Γιώργου Κορδομενίδη

ΒΙΒΛΙΑ
116 Επιλογές
του Γιώργου Αναστασιάδη