ΤΕΧΝΕΣ
Σύγχρονη σωματική και εμπειρική αναζήτηση: Σκέψεις για το Φεστιβάλ Performance στη Θεσσαλονίκη
της Ειρήνης Παπακωνσταντίνου
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚέΩΝ ΠόλΙΣ 52
Απόσπασμα από το άρθρο της ιστορικού τέχνης – επιμελήτριας του ΚΜΣΤ και του Φεστιβάλ Περφόρμανς Ειρήνης Παπακωνσταντίνου, το οποίο δημοσιεύεται στο τεύχος 52 του ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚέΩΝ ΠόΛΙΣ
Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με μακρά ιστορία σε πρωτοβουλίες διοργανώσεων και πολιτιστικών δρώμενων, και έχει ένα αξιοσημείωτο παρελθόν, που σηματοδοτεί τη θέση της στο εικαστικό γίγνεσθαι της χώρας γενικότερα. Η πόλη έχει την τιμή να φιλοξενεί από το 2007 μια από της μεγαλύτερες καλλιτεχνικές διοργανώσεις στην Ελλάδα, την Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης, η διοργάνωση της οποίας ανήκει στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Μέρος του κεντρικού προγράμματος της Μπιενάλε είναι και το Φεστιβάλ Περφόρμανς Θεσσαλονίκης, ένα εγχείρημα που διερευνά την έννοια, τη σημασία και την εξέλιξη της τέχνης της περφόρμανς ―μιας καλλιτεχνικής πρακτικής που από τις απαρχές της επαναπροσδιορίζει, αμφισβητεί και υπογραμμίζει τις διαστάσεις και τα όρια της τέχνης, χρησιμοποιώντας το ανθρώπινο σώμα ως κυρίαρχο εκφραστικό μέσο και εργαλείο. Η περφόρμανς στις μέρες μας βρίσκεται σε αντανακλαστικό διάλογο με τις κοινωνικές και πολιτικές ανησυχίες του σύγχρονου κόσμου, και οι καλλιτέχνες αφουγκράζονται και αντιδρούν σε αυτές τις συνθήκες εφαρμόζοντας την περφόρμανς ως έναν δίαυλο άμεσης επικοινωνίας.
Το Φεστιβάλ Περφόρμανς Θεσσαλονίκης, ακολουθώντας τον διετή ρυθμό της Μπιενάλε (έχει πραγματοποιηθεί το 2009, 2011, 2013), συνιστά τόπο συνάντησης Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών που καταπιάνονται με το είδος και στόχος του κάθε φορά είναι να παρουσιάζει και να αναδεικνύει τη σύγχρονη σωματική και εμπειρική αναζήτηση αλλά και την καταξίωση του καλλιτεχνικού αυτού εκφραστικού μέσου. Καλλιτέχνες από διάφορες χώρες, έχοντας διεισδύσει στις ποικίλες αισθητικές εκφάνσεις και με αυξημένη την ανάγκη για επικοινωνία, μέσα από τη ζωντανή διαδικασία συναντιούνται στη Θεσσαλονίκη, παρουσιάζοντας τις δουλειές τους και υπογραμμίζοντας την κοινωνικο-πολιτική εμβέλεια της περφόρμανς. Ο διάλογος που αναπτύσσεται σε κάθε Φεστιβάλ ανάμεσα στους καλλιτέχνες και το κοινό φανερώνει το ευρύ πεδίο στο οποίο κινείται η τέχνη της περφόρμανς. Η δουλειά κάθε καλλιτέχνη που συμμετέχει στο Φεστιβάλ αναπτύσσεται δυναμικά μέσα από τη συνεχή αναζήτηση μιας ιδιαίτερης πειραματικής έκφρασης. Με αυτόν τον τρόπο, τα έργα που παρουσιάζονται αγγίζουν διάφορες θεματικές και αντανακλούν την αισθητική, τα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα της εποχής και τις προσωπικές συγκρούσεις των καλλιτεχνών.