Ημερομηνία έκδοσης:
Ιούνιος 2022

Γλώσσα: Ελληνικά
Σελίδες: 128
Σχήμα/Διαστάσεις: 21×48
Τεύχος: 80
ISSN: 1108-5452
Τιμή: € 8.00

Εξώφυλλο: Θόδωρος Παπαϊωάννου
On the “Road”, 2021, 50×40 εκ., ακρυλικά και μελάνη σε καμβά

EDITORIAL
του ΚΩΣΤΑ Δ. ΜΠΛΙΑΤΚΑ

Ο Ψωμαθιανός και οι νεράιδες

«Η Καμάρα μου θυμίζει την ιστορία ενός μεγάλου κιθαρωδού που οι νεράιδες του πήραν τη φωνή του», μας έλεγε ο Διονύσης Σαββόπουλος στη διάρκεια των γυρισμάτων ενός ντοκιμαντέρ που φτιάχναμε, με σκηνοθέτη και αφηγητή τον ίδιο, και τίτλο Γεννήθηκα στη Σαλονίκη.

Είναι μια αφήγηση που άκουγε μικρός από τον πατέρα του, τον Γεώργιο, λέει ο τροβαδούρος. Αξίζει να σας τη μεταφέρω.

«Στην Καμάρα με έφερνε συχνά ο μπαμπάς μου, σε ένα δρομάκι στο πρώτο ανηφοράκι, όπου ήταν ένα μανάβικο: το μανάβικο του Ψωμαθιανού, ο οποίος ήταν Κωνσταντινουπολίτης, όπως και ο πατέρας μου, και γι’ αυτό πήγαινε συχνά. Εμένα, όμως, με φόβιζε αυτός ο Ψωμαθιανός, διότι ήτανε βουβός.

»Ο Ψωμαθιανός, όπως έλεγε ο πατέρας μου, ήταν ο μεγαλύτερος και σπουδαιότερος κιθαρωδός στην Κωνσταντινούπολη. Όλοι ήταν ξετρελαμένοι μαζί του. Όταν έπαιζε σε πανηγύρια, μέσα στην τρύπα της κιθάρας ρίχνανε τόσα λεφτά, λίρες και χαρτονομίσματα, που στο τέλος το σκάφος της κιθάρας στόμωνε και δεν έβγαινε καν ήχος. Τόσο δημοφιλής ήταν.

»Μια φορά, ξεκίνησε ο Ψωμαθιανός από το απόγευμα για να πάει στο πανηγύρι του Μπαλουκλί, νομίζω. Τον βρήκε η νύχτα. Οπότε έστρωσε έτσι να κοιμηθεί στην όχθη μιας λίμνης, νομίζω, ή σε ένα ποταμάκι, δεν θυμάμαι καλά. Και, όπως ήταν εκεί και ξεκουραζόταν, εμφανίστηκαν μέσα στη λίμνη, λέει, τρεις νεράιδες που χόρευαν γυμνές. Όλοι ξέραμε, έλεγε ο μπαμπάς μου, ότι άμα δεις νεράιδες, πρέπει να κάτσεις μούγκα. Να μη σε καταλάβουνε, να μη μιλήσεις. Ο καημένος ο Ψωμαθιανός, όμως, παρασύρθηκε, “έεεε κοπέλες, ελάτε, ελάτε γιατί φεύγετε…”. Οι νεράιδες έφυγαν άρον άρον, και ο καημένος ο Ψωμαθιανός, επειδή μίλησε, έχασε τη φωνή του. Ούτε να τραγουδήσει πια μπορούσε, ούτε καν να μιλήσει.

»Μετά ήρθε εδώ στη Θεσσαλονίκη, το ’22, μετά την καταστροφή, και άνοιξε αυτό το μανάβικο που σας έλεγα. Όπως έλεγε μάλιστα ο πατέρας μου, καθώς έφευγαν οι νεράιδες, άφησαν πίσω τους και ένα ασημένιο τάσι, που είχε πάνω του ιερογλυφικά. Μου λέει, “Δεν το είδες το τάσι που το έχει στο μανάβικο, εκεί δίπλα στη ζυγαριά του;” Δεν το είχα δει. Από τότε, όμως, φαγώθηκα να ξαναπάμε στο μανάβικο του Ψωμαθιανού να δω το τάσι που άφησαν οι νεράιδες. Το αποδεικτικό στοιχείο. Δεν με ξαναπήγε ο μπαμπάς μου. Ώσπου πέθανε ο Ψωμαθιανός…». Οι πρόσφυγες έφεραν μέσα στην απόγνωση και την απελπισία τους μια νέα πνοή στην Ελλάδα.

Έφεραν εκτός από τέτοιες αφηγήσεις από «τόπους φωτός» και τα τραγούδια τους από τη Σμύρνη το ’22, έφεραν το 1924 οι τελευταίοι Αργυρουπολίτες του Πόντου με μύριες δυσκολίες στη Νάουσα, τη νέα τους πατρίδα, τα ιερά τιμαλφή των εκκλησιών και τα ανεκτίμητης αξίας βιβλία που χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα. Έφεραν πολιτισμό. Έφεραν έναν νέο αιώνα ουσιαστικά.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Εκδότης
Σταύρος Ανδρεάδης

Γενική Διευθύντρια
Βίκη Παπαδημητρίου

Διευθυντής Σύνταξης
Κώστας Δ. Μπλιάτκας

Συντακτική Επιτροπή
Άρις Γεωργίου, Μαίρη Καιρίδη, Θούλη Μισιρλόγλου, Κώστας Δ. Μπλιάτκας, Λέων Α. Ναρ, Σάκης Σερέφας, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Ελευθερία Στόικου, Στελλίνα Τρωιάνου, Ευάγγελος Χεκίμογλου

Συνεργάτες Τεύχους
Μίνος Αλιχανάτη, Λευτέρης Αρβανίτης, Χιονία Βλάχου, Άρις Γεωργίου, Μπάμπης Γιαννακίδης, Ναυσικά Γκράτζιου, Γιάννης Γκροσδάνης, Χρίστος Ζαφείρης, Νίκος Θεοδωράκης, Μαίρη Καιρίδη, Χρήστος Καραγιαννόπουλος, Γιώργος Κορδομενίδης, Έλσα Κορνέτη, Θούλη Μισιρλόγλου, Βασίλης Μπακόπουλος, Κώστας Μπλιάτκας, Μανόλης Ξεξάκης, Στέφανος Παπαδημητρίου, Γιώργος Χ. Παπαδόπουλος, Ηρακλής Παπαϊωάννου, Ηλίας Παπαμόσχος, Δήμητρα Παπαναστασοπούλου, Μιχάλης Παππούς, Κυριαζής Πιτιλάκης, Γεώργιος Στυλιανού Πρεβελάκης, Εύη Ρήγα, Διονύσης Σαββόπουλος, Νικόλας Σεβαστάκης, Σάκης Σερέφας, Γιάννης Σιμητόπουλος, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Παντελής Τζερτζεβέλης, Μικέλε Τροϊάνι, Γιώργος Φυσικόπουλος, Γιώργος Χαρωνίτης, Ευάγγελος Χεκίμογλου, BLD

Έρευνα-Επιμέλεια Ύλης: Χριστίνα Χαλεπλίδου, Χιονία Βλάχου
Σχεδιασμός: Άρις Γεωργίου, Ελένη Τσιτσιμπίκου
GRAPHIC PRE PRESS / Σελιδοποίηση: Βαλεριάνο Τροϊάνι
Διορθώσεις / Eπιμέλεια Kειμένων: Κατερίνα Δημοπούλου
Εκτύπωση: Σκορδόπουλος

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

PROMO VIDEO