Το ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΩΝ ΠΟΛΙΣ είναι μια τριμηνιαία πολιτιστική έκδοση για την Ιστορία, την Τέχνη, τα Γράμματα και τον Πολιτισμό της καθημερινότητας.
ΤΕΥΧΟΣ
64
Ημερομηνία έκδοσης:
Ιούνιος 2018
Γλώσσα: Ελληνικά
Σελίδες: 120
Σχήμα/Διαστάσεις: 21×48
Τεύχος: 64
ISSN: 1108-5452
Τιμή: € 8.00
Εξώφυλλο: Άρις Γεωργίου, 2018
EDITORIAL
του Σταύρου Ανδρεάδη
Το MATAROA αναχωρεί
Η παράξενη λέξη Mataroa είναι το όνομα ενός πλοίου που στα 1945, στις απαρχές του εμφυλίου πολέμου, μετέφερε περί τους διακόσιους Έλληνες διανοούμενους και νέους καλλιτέχνες από την Αθήνα στον Τάραντα με προορισμό το Παρίσι, και με πρωτοβουλία του Οκτάβιου Μερλιέ, διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου, ώστε να διασωθούν από τα δεινά του επερχόμενου σπαραγμού. Το πόσο οξυδερκής ήταν αυτή η πρωτοβουλία του Γάλλου φιλέλληνα, αποδείχτηκε από το γεγονός πως αρκετοί από τους διασωθέντες, ζώντας πια στο Παρίσι, σημάδεψαν με τον στοχασμό και το έργο τους την ευρωπαϊκή σκέψη του 20ού αιώνα.
Το όνομα αυτό δώσαμε – μετά την πειραματική έκδοση του πρώτου τεύχους με τον τίτλο Arti – στο δικό μας καράβι, ένα τεύχος «κιβωτό τέχνης», που ξεκινάει με μεγάλες φιλοδοξίες το δικό του παρθενικό ταξίδι σε δύσκολους καιρούς και σε ταραγμένα νερά, με στόχο να μεταφέρει και να προβάλει το έργο νέων και πρωτοποριακών Ελλήνων δημιουργών πέραν των συνόρων, στις μεγάλες πρωτεύουσες του κόσμου, ώστε να εξελιχθούν ταχύτερα οι ίδιοι, και οι δημιουργίες τους να λάβουν την αποδοχή και στήριξη που δικαιούνται. Εξάλλου, η αναχώρηση, ο πλους, οι ανοιχτοί ορίζοντες, η αναζήτηση, η συνομιλία, η ανταλλαγή, η ανακάλυψη είναι τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν την ουσία ενός διάσημου, αρχετυπικού Έλληνα, αλλά και παγκόσμιου ήρωα, του ομηρικού Οδυσσέα, του οποίου το ταξίδι και οι περιπέτειες δεν τελειώνουν ποτέ.
Αντιγράφω από το εισαγωγικό κείμενο του Γιώργου Σκαμπαρδώνη: «Η τολμηρή, μοντέρνα καλλιτεχνική δημιουργία είναι ένας προφητικός καθρέφτης του επερχόμενου. Ο δημιουργός, ξεπερνώντας την επίφαση των πραγμάτων, βυθίζεται με προορατικό βλέμμα στα σπλάχνα τους και οιωνοσκοπεί όλα αυτά που επωάζονται, τα μετατρέπει σε έργο και το παρουσιάζει στην κοινωνία, για να δει αυτή το μελλοντικό της πρόσωπο: οικτρό, μεγαλειώδες, λαμπρό, περίπλοκο, τραγικό και ελπιδοφόρο».
Ας ευχηθούμε όλοι στο Mataroa καλό ταξίδι σε αυτήν την ευγενική, αλλά και αβέβαιη πορεία του.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Εκδότης
Σταύρος Ανδρεάδης
Γενικός Διευθυντής
Κώστας Δ. Μπλιάτκας
Εκδοτική Επιτροπή
Γιώργος Αναστασιάδης, Σοφία Καρακώστα, Κώστας Δ. Μπλιάτκας, Σάκης Σερέφας, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Ελευθερία Στόικου, Στέλλινα Τρωιάνου, Ευάγγελος Χεκίμογλου
Συνεργάτες τεύχους
Φανή Αθανασιάδου, Γιώργος Αναστασιάδης, Σταύρος Ανδρεάδης, Γιάννης Βανίδης, Ελένη Βράκα, Άρις Γεωργίου, Παναγιώτης Δόϊκος, Ελευθερία Θεοδωρούδη, Κλεοπάτρα Θεολογίδου, Χρίστος Ζαφείρης, Δημήτρης Καλοκύρης, Δήμητρα Καμαράκη, Σοφία Καρακώστα, Γιάννης Κεσσόπουλος, Γιώργος Κορδομενίδης, Κώστας Κωτσάκης, Λίζα Μαμακούκα, Αλεξάνδρα Μυλωνά, Θάλεια Μαντοπούλου-Παναγιωτοπούλου, Κώστας Δ. Μπλιάτκας, Ηρακλής Παπαϊωάννου, Ντίνος Παπασπύρου, Χρύσα Πεταλά, Γιώτα Ρουμελιώτη, Σάκης Σερέφας, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Μικέλε Τροϊάνι, Στελλίνα Τρωιάνου, Ορχάν Τσολάκ, Στέργιος Τσιούμας, Γιάννης Χατζηγώγας, Ευάγγελος Χεκίμογλου
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
EDITORIAL
5 Το Mataroa αναχωρεί
του Σταύρου Ανδρεάδη
ΟΣΑ ΔΕΝ ΛΕΕΙ Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
6 Να πάψω να περνάω από την Καμάρα;
του Σάκη Σερέφα
8 Μνημειώδης άνθη
Φωτογραφίες: Ελένη Βράκα
Κείμενο: Σοφία Καρακώστα
ΙΝ ΜΕΜΟΡΙΑΜ
10 Αντώνιος – Αιμίλιος Ταχιάος
του Σταύρου Ανδρεάδη
ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΜΙΑ ΛΗΣΜΟΝΗΜΕΝΗ ΠΟΛΗ
12 Πώς να εξαλείψετε μνήμες αιώνων και η Ιστορία να μην το καταλάβει: «Τιτάνια», «Διονύσια» και «Αγιαλιγούσα»
του Ευάγγελου Χεκίμογλου
NEA ΕΚΦΡΑΣΗ
20 Νέοι ποιητές στη Θεσσαλονίκη
Συνέντευξη: Σοφία Καρακώστα
28 Θανάσης Πέτρου, Γρα Γρου και άλλες μικρές ιστορίες
Συνέντευξη: Γιώτα Ρουμελιώτη
Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΠΙΝΕΛΙΑ
32 Μια εικόνα από το μέλλον
της Χρύσας Πεταλά
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΗΜΕΡΕΣ ΤΟΥ ‘68
34 Κείμενα: Κώστας Δ. Μπλιάτκας, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Σάκης Σερέφας, Γιώργος Ολ. Αναστασιάδης, Χρίστος Ζαφείρης, Άρις Γεωργίου
ΘΕΜΑ/ΚΡΥΜΜΕΝΕΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ
54 Αρχαιότητες σε σύγχρονες κρύπτες. Μια δύσκολη αλλά ενδιαφέρουσα συγκατοίκηση
των Φανής Αθανασίου και Κλεοπάτρας Θεολογίδου
60 Μνημεία αόρατα. Μια ψηφιακή δράση επαναφοράς άγνωστων μνημείων στην καθημερινή ζωή και μνήμη των κατοίκων της Θεσσαλονίκης
των Κώστα Κωτσάκη & Ελευθερίας Θεοδωρούδη
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΠΟΡΤΡΕΤΑ
66 Κώστας Γούναρης. Ένας λεπταίσθητος ζωγράφος
Συνέντευξη: Κώστας Δ. Μπλιάτκας
ΙΣΤΟΡΙΑ
74 «Ένα πραγματικόν κόσμημα». Το ναϊδριο του Αγίου Στυλιανού στο Άσυλο του Παιδιού και ο αρχιτέκτονας Αριστοτέλης Ζάχος
της Θάλειας Μαντοπούλου-Παναγιωτοπούλου
ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
78 Πάρε το λεωφορείο 10, Στάση πλατεία Βαρδαρίου
του Γιώργου Σκαμπαρδώνη
82 Όλυμπος Νάουσα
του Παναγιώτη Δόικου
ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ
84 Η χτυπημένη αχτύπητη θέα
του Άρι Γεωργίου
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
86 Πυλαία
του Ηρακλή Παπαϊωαννου
ΜΝΗΜΕΣ ΔΙΑΓΩΝΙΟΥ
90 Ο πλάτανος
του Ντίνου Παπασπύρου
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
92 Κάλας Νίκο(φ)
του Δημήτρη Καλοκύρη
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
96 Κυβέλη Καστοριάδη
Συνέντευξη: Σοφία Καρακώστα
ΚΛΕΙΣΤΕΣ ΣΤΡΟΦΕΣ
98 Γαλλικά και-ολίγον-πιάνο
της Στελλίνας Τρωιάννου
100 Το καφεδάκι: “Φρεντοτσίνο, σκέτο με δυο ζαχαρίνες», στην Παλιά Παραλία
της Λίζας Μαμακούκα
102 Μετά την Άνοιξη το Καλοκαίρι
του Στέργιου Τσιούμα
ΘΕΑΤΡΟ
104 Η κυρία Κυβέλη στο ΚΘΒΕ
του Γιάννη Θ. Κεσσόπουλου
ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΞΕΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
110 Νύχτα στη Σαλονίκη
του Dimcho Debelyanov, μετ. Σάκη Σερέφα
Εικονογράφηση: Δήμητρα Καμαράκη
ΓΡΑΜΜΑΤΑ
112 Η φωτογραφία
της Αλεξάνδρας Μυλωνά
114 Αλεξάνδρα Δεληγιώργη
του Γιώργου Κορδομενίδη
ΕΝΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
116 του Ηρακλή Παπαϊωάννου
Φωτογραφία: Δημήτρης Τοσίδης
ΒΙΒΛΙΑ
117 Επιλογές