fbpx

logo

Το ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΩΝ ΠΟΛΙΣ είναι μια τριμηνιαία πολιτιστική έκδοση για την Ιστορία, την Τέχνη, τα Γράμματα και τον Πολιτισμό της καθημερινότητας.

ΤΕΥΧΟΣ

61

Ημερομηνία έκδοσης:
Σεπτέμβριος 2017

Γλώσσα: Ελληνικά
Σελίδες: 120
Σχήμα/Διαστάσεις: 21×48
Τεύχος: 61
ISSN: 1108-5452
Τιμή: € 8.00

Εξώφυλλο: Γιώργος Τσάρας, Πύλες 2001, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού.

61 COVER

EDITORIAL
του Κώστα Δ. Μπλιάτκα

 

Οι άνθρωποι είναι παράξενοι

Ψιθυρίζοντας το παλιό, απόκοσμο τραγούδι των Doors «Οι άνθρωποι είναι παράξενοι», κατεβαίνω τη Δημητρίου Γούναρη γεμάτος χαρά που είμαι ένα με το πολύχρωμο πλήθος.

Φοιτήτριες και φοιτητές από κάθε γωνιά της Ελλάδας αλλά και από γειτονικές χώρες επέστρεψαν χαρίζοντας πάλι στο κέντρο της Θεσσαλονίκης την εικόνα μιας εύρωστης νεαρούπολης, που δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από την οικονομική κρίση και από την ανεργία.

Η ζωή άλλαξε δίχως να κοιτάξει τη δικιά μας μελαγχολία. Τα παιδιά μας κυνηγούν το μέλλον μέσα κι έξω από τη χώρα, έχουν φίλους παντού, ρωτάνε τα πάντα, μαθαίνουν τα πάντα. Ξέρουν ότι δεν θα έχουν τις “ευκολίες” της γενιάς των γονιών τους. Όποιος από εμάς τους μεγαλύτερους ισχυρίζεται ότι ξέρει πώς κυλάει η ζωή της σημερινής νεολαίας στη Θεσσαλονίκη απλώς δεν είναι εδώ.

Φοιτητής, γιος συγγενή μου, που σπουδάζει με κόπους στη Θεσσαλονίκη (σερβιτόρος, “ιδιαίτερα” κ.ά.), έμαθε κιθάρα δωρεάν από το διαδίκτυο. Έπαιζα κι εγώ ερασιτεχνικά κιθάρα που έμαθα στον περίφημο ΦΟΘΚ, τη δεκαετία του ’70, αλλά τώρα που παρακολουθώ τον φοβερό αυτό κιθαρίστα δεν προλαβαίνω να δω πού πάνε τα δάχτυλά του, με την ταχύτητα που παίζει.

Κάτι κατάλαβε και μου λέει: «Τι το θέλω το διδακτορικό και την πιστοποίηση; Ας παίξω εγώ ένα σόλο όπως ο Έρικ Κλάπτον και σου λέω…»

Τα τελευταία χρόνια απελευθερώθηκε η δημιουργικότητα. Βλέπω ότι άνθρωποι κάθε ηλικίας και επαγγέλματος ασχολούνται με το γράψιμο, με το τραγούδι, με τα εικαστικά, με το θέατρο, αφήνοντας κατά μέρος το παλιό στερεότυπο που έλεγε «από πού κι ώς πού εσύ…».

Πανεπιστημιακοί έκαναν ροκ μπάντα και παίζουν σε μπαράκι της πόλης, γιατροί ζωγραφίζουν και εκθέτουν, δημοσιογράφοι και μουσικοί γράφουν λογοτεχνία, δικηγόροι παίζουν ρεμπέτικα τόσο όμορφα που ίσως να τους “ενέκρινε” και ο Τσιτσάνης. Φίλη καθηγήτρια πήγε τώρα, κοντά στα εξήντα, και γράφτηκε στα ΙΕΚ για την ειδικότητα “υποκριτική τέχνη θεάτρου και κινηματογράφου” και, όπως έγραψε στη σελίδα της, «μετρώ τις ώρες μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου που αρχίζω μαθήματα»!

Πράγματα αδιανόητα δηλαδή πριν από δέκα χρόνια.
Ο Ρώσος καλλιτέχνης Wassily Kandinsky έλεγε «εκφράστε τον εσωτερικό σας κόσμο και όχι τις τελευταίες καλλιτεχνικές τάσεις». Ο ίδιος επέμενε πως «ένα αντικείμενο μπορεί νομίμως να θεωρηθεί τέχνη μόνο αν είναι μία αναλλοίωτη έκφραση αυθεντικών σκέψεων και συναισθημάτων».

Η θεωρία ήρθε μετά και όχι πριν από την αληθινή καλλιτεχνική δημιουργία.

Αυτό ακριβώς συμβαίνει τώρα…

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Εκδότης
Σταύρος Ανδρεάδης

Γενικός Διευθυντής
Κώστας Δ. Μπλιάτκας

Εκδοτική Επιτροπή 
Γιώργος Αναστασιάδης, Σοφία Καρακώστα, Κώστας Δ. Μπλιάτκας, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Ελευθερία Στόικου, Στελλίνα Τρωιάνου, Αλίκη Τσιρλιάγκου

Συνεργάτες τεύχους
Γιώργος Αναστασιάδης, Γιάννης Βανίδης, Άρις Γεωργίου, Γιάννης Γκροσδάνης, Δημήτρης Καλοκύρης, Δήμητρα Καμαράκη, Γιώργος Καρακαΐσης Σοφία Καρακώστα, Γιάννης Κεσσόπουλος, Γιώργος Κορδομενίδης, Λίζα Μαμακούκα, Δημοσθένης Μουντράκης, Κώστας Δ. Μπλιάτκας, Λίνα Μυλωνάκη, Λέων Α, Νάρ, Μανόλης Ξεξάκης, Ηρακλής Παπαϊωάννου, Ντίνος Παπασπύρου, Πάρις Πετρίδης, Ντόρα Ρίζου, Παντελής Σαββίδης, Σάκης Σερέφας, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Αλεξία Τζιώνα, Μικέλε Τροϊάνι, Στελλίνα Τρωιάνου, Στέργιος Τσιούμας, Αλίκη Τσιρλιάγκου, Ευάγγελος Χεκίμογλου, Victoria Hislop.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

EDITORIAL
5 Οι άνθρωποι είναι παράξενοι
του Κώστα Δ. Μπλιάτκα

6 ΟΣΑ ΔΕΝ ΛΕΕΙ Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
των Άρι Γεωργίου, Μανόλη Ξεξάκη, Κώστα Δ. Μπλιάτκα

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΠΟΡΤΡΕΤΑ
Βασίλης Παπαζάχος
10 Ο ρόλος του επιστήμονα σε κρίσιμες στιγμές
του Παντελή Σαββίδη

15 Δουλεύοντας με τον καθηγητή Βασίλη Παπαζάχο
του Γιώργου Καρακαϊση

18 Προσωπικότητα, επιστημονική παρουσία, προσφορά
του Δημοσθένη Μ. Μουντράκη

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΜΙΑ ΛΗΣΜΟΝΗΜΕΝΗ ΠΟΛΗ
20 Η εξαφανισθείσα συνοικία της Αγίας Φωτεινής
του Ευάγγελου Χεκίμογλου

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
30 Ο Θάνατος και η Καιόμενη Βάτος. Ο Γιώργος Τσάρας προσεγγίζει το «αισθητικό κύρος» της γλυπτικής
Συνέντευξη στον Κώστα Δ. Μπλιάτκα

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
38 Πάρε το λεωφορείο 10: Στάση «Αγίας Σοφίας»
του Γιώργου Σκαμπαρδώνη

42 Ο Μπόρχες και ο παράδεισος των παλιών βιβλιοπωλείων
του Λέωντος Ναρ

46 Το Πατάρι της Τσιμισκή με κεφαλαίο Π.
της Ντόρας Ρίζου

ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ
50 Ο γουρσούζης και η βία της φθοράς 1990-2017
του Άρι Γεωργίου

ΘΕΜΑ
52 6η ΜΠΙΕΝΑΛΕ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ «Imagined Homes/φαντασιακές Εστίες»
Συνέντευξη της επιμελήτριας Συγαρώς Τσιάρα στην Αλίκη Τσιρλιάγκου

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
58 Στέργιος Δελιάλης. Πώς να κλέψετε μια καρέκλα
Συνέντευξη στον Γιάννη Γκροσδάνη

ΙΣΤΟΡΙΑ
66 Έμαθα στο σχολείο για την πυρκαγιά
της Victoria Hislop

69 «Ήταν μέρες φοβερές…»
του Σάκη Σερέφα

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
72 Περί «Τραμ» – Το Χρονικό
του Δημήτρη Καλοκύρη

ΚΛΕΙΣΤΕΣ ΣΤΡΟΦΕΣ
76 Γιάννης Καλατζής, μια γλυκιά ψυχή
του Γιώργου Σκαμπαρδώνη

78 Φθινόπωρο
του Στέργιου Τσιούμα

82 Πρώτη μέρα στο σχολείο και η σημειολογία των παπουτσιών
της Στελλίνας Τρωιάνου

NEA ΕΚΦΡΑΣΗ
84 Εύη Σαρμή: «Η τέχνη είναι ένα μικρό παιδί, η μήτρα του η κοινωνία και το γάλα του η φαντασία»
Συνέντευξη στην Αλεξία Τζιώνα

86 Σταύρος Κιουτσιούκης: «Μυθομανία, παρατηρητικότητα και λίγη ικανότητα στο σχέδιο»
Επιμέλεια: Σοφία Καρακώστα

ΔΡΟΜΟΙ ΠΑΛΙΟΙ
90 Στο Αίθριο, στην ακρόπολη Θεσσαλονίκης
του Ντίνου Παπασπύρου

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
92 Αντιφεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1977: 40 χρόνια μετά
της Λίνας Μυλωνάκη

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
98 Το βλέμμα του επαγγελματία της γειτονιάς
του Πάρι Πετρίδη

ΘΕΑΤΡΟ
100 Μελίνα Μερκούρη: «Εγώ την Μήδεια θα την παίξω, ό,τι κι αν κάνουν…»
του Γιάννη Θ. Κεσσόπουλου

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
106 Η εν χρώμασι Γραφή δια χειρός…Νάγιας Καπλανίδου
Συνέντευξη στη Σοφία Καρακώστα

109 ΕΝΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
του Ηρακλή Παπαϊωάννου

ΓΡΑΜΜΑΤΑ
111 Ποιήματα ξένων για τη Θεσσαλονίκη HOME
του Peter Balakian, μετ. Σάκη Σερέφα

114 Πολυξένη Αδαμ-Βελένη
του Γιώργου Κορδομενίδη

116 Η Στέλλα τουρίστρια στην πόλη της
της Λίζας Μαμακούκα

ΒΙΒΛΙΑ
117 Επιλογές
του Γιώργου Αναστασιάδη