Το ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΩΝ ΠΟΛΙΣ είναι μια τριμηνιαία πολιτιστική έκδοση για την Ιστορία, την Τέχνη, τα Γράμματα και τον Πολιτισμό της καθημερινότητας.
EDITORIAL
του Σταύρου Ανδρεάδη
Η φωτεινή πλευρά του λόφου
Έχω την αίσθηση πως ένας αέρας φρεσκάδας φυσάει τον τελευταίο καιρό πάνω από την πόλη. Δειλά και συγκρατημένα ίσως, όμως κάτι δείχνει να αλλάζει… Ανθρωποι που για χρόνια έμεναν απαθείς παρατηρητές φαίνονται τώρα έτοιμοι και ώριμοι να συμμετάσχουν στην αναζήτηση του καινούριου, να προτείνουν και να ακούσουν, να δουλέψουν για κάτι που θα τους εμπνεύσει.
Οι νέοι δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την πόλη. Πρωτοβουλίες όπως αυτή της Παράλλαξης τον Ιούνιο βρήκαν ενθουσιώδη απήχηση και κατάφεραν να αλλάξουν, για λίγες έστω μέρες, την εικόνα της καθημερινότητάς μας. Οι μεγαλύτεροι υπομειδιούσαν θετικά…
Δεκάδες μουσικά, χορευτικά και θεατρικά σχήματα κάθε είδους και σύνθεσης δεν αρκούνται πλέον στον στενό τους χώρο και επιζητούν να επικοινωνήσουν την τέχνη τους με ένα ευρύτερο κοινό. Στα περσινά «Δημήτρια» (που όλοι συμφωνούμε ότι πρέπει άμεσα να αλλάξουν) η πόλη γέμισε σε κάθε γωνιά της με άλλες παράλληλες εκδηλώσεις που οργανώθηκαν από νέους ανθρώπους, τους «Φίλους των Δημητρίων», και στήθηκαν με κέφι και ποιότητα.
Οργανώσεις για τα δικαιώματα των πεζών, για τους ποδηλάτες, ή τα άτομα με ειδικές ανάγκες, προτάσεις για την τύχη των παλαιών στρατοπέδων, το θαλάσσιο μέτωπο της πόλης ή το περιαστικό μας δάσος, δεν μένουν πια σε στενό κύκλο αλλά προκαλούν ευρεία δημόσια συζήτηση, βρίσκουν υποστηρικτές και διαφωνούντες.
Το σπουδαιότερο όμως απ’ όλα αυτά είναι ότι, για πρώτη ίσως φορά, αισθάνομαι με μεγάλη χαρά να υπάρχει η περιρρέουσα διάθεση ενός (αρχικού έστω) διαλόγου, μιας πρώτης προσέγγισης, ανάμεσα σε διαφορετικές κοινωνικές ομάδες της πόλης, που ήταν εντελώς αποκομμένες μέχρι τώρα και αντιλαμβάνονται σιγά σιγά ότι οφείλουν να συνυπάρξουν.
Στην εκδήλωση της Πολιτιστικής Εταιρείας τον περασμένο Φεβρουάριο, σε ένα κατάμεστο Βασιλικό Θέατρο, ένα πολύ αξιοπρόσεκτο μείγμα Θεσσαλονικέων έδωσε αυθόρμητα το παρόν: Κυρίες της “καλής” κοινωνίας καθόταν πλάι πλάι με νεαρούς φοιτητές, επιχειρηματίες δίπλα σε πανεπιστημιακούς δασκάλους και ανθρώπους της τέχνης.
Είναι άραγε όλα αυτά τυχαία; Ή μήπως στη μέση μιας μεγάλης κρίσης (και ίσως ακριβώς εξαιτίας της) ωρίμασαν πια οι συνθήκες για μια καινούρια, πιο σύγχρονη, πιο ευαίσθητη και ανθρώπινη, —και για όλους αυτούς τους λόγους- πιο πολιτισμένη Θεσσαλονίκη;
Ουτοπικό ίσως; Ο χρόνος θα το δείξει.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Εκδότης
Σταύρος Ανδρεάδης
Διευθύντρια Έκδοσης
Όλγα Ταμπουρή- Μπάμπαλη
Συντακτική Επιτροπή
Γρηγόρης Αμπατζόγλου, Γιώργος Αναστασιάδης,Πελαγία Αστρεινίδου, Άρις Γεωργίου,Αρετή Λεοπούλου, Κώστας Μπλιάτκας, Ηρακλής Παπαϊωάννου, Γρηγόρης Πασχαλίδης, Ιφιγένεια Ταξοπούλου.
Συνεργάτες
Γιώργος Αναστασιάδης, Δημήτρης Καιρίδης, Ιορδάνης Καϊσερλίδης, Ευμορφία Καραμπατάκη, Εύη Καρκίτη, Γιώργος Κορδομενίδης, Ευθυμία Κούντουρα-Γεωργιάδου, Α.Μ. Κωτσιόπουλος, Αρετή Λεοπούλου, Θούλη Μισιρλόγλου, Κώστας Μπλιάτκας, Λίνα Μυλωνάκη, Άρης Παπάζογλου, Γρηγόρης Πασχαλίδης, Σάκης Σερέφας, Γιώτα Σιδηροπούλου
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕDΙΤΟRΙΑL
3 Η φωτεινή πλευρά του λόφου
του Σταύρου Ανδρεάδη
ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
4 Νίκος X. Χουρμουζιάδης
της Ιφιγένειας Ταξοπούλου
14 Γιάννης Μυλόπουλος: Πώς θα δημιουργήσουμε το οικολογικό πανεπιστήμιο
του Κώστα Μπλιάτκα
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ
22 Η Θεσσαλονίκη στους θρύλους και τις παραδόσεις
του Άρη Παπάζογλου
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
30 Οι μύθοι της Θεσσαλονίκης
του Α. Μ. Κωτσιόπουλου
ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
38 Από το Χάρβαρντ στη Θεσσαλονίκη: Η Αμερικανίδα ανθρωπολόγος Toby Lee μελετά το Φεσπβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης της Λίνας Μυλωνάκη
44 Βλέμμα και παράλλαξη
της Ευθυμίας Κούντουρα-Γεωργιάδου
48 Το πολιτικό ασυνείδητο της εικόνας
του Γρηγόρη Πασχαλίδη
53 Ταξίδι στις ανεύρετες νήσους
της Θούλης Μισιρλόγλου
59 Μία ιδιωτική συλλογή σε δημόσια θέαση ή αλλιώς Ο γύρος του κόσμου της χαρακτικής μέσα σε ένα μουσείο
της Αρετής Λεοπούλου
ΓΡΑΜΜΑΤΑ
62 Όταν η ευτυχία ήταν της μόδας
της Ευμορφίας Καραμπατάκη
64 Οι ακακίες τουρσί της οδού Βενιζέλου – Δέντρα εσωτερικού μονόλογου
του Σάκη Σερέφα
68 Σταύρος Ζαφειρίου
του Γιώργου Κορδομενίδη
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
70 Η μεταμόρφωση της Θεσσαλονίκης από τους πρόσφυγες
της Εύης Καρκίτη
80 Θεσσαλονίκη 2012: αντιμέτωποι με τα φαντάσματα;
του Δημήτρη Καιρίδη
ΜΟΥΣΙΚΗ
84 Η ευφυΐα της μελωδίας: Ο Γιώργος Κουμεντάκης μιλάει με αφορμή τη σύνθεση του έργου του για τα δεκάχρονα του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης
της Γιώτας Σωτηροπούλου
ΔήΓΜΑΤΑ και ΥΠΟΔείΓΜΑΤΑ
88 «Η Θεσσαλονίκη αλλιώς» – Ένα πείραμα αυτοοργάνωσης
του Γιώργου Τούλα
90 ΑΠΟΣΤάΓΜΑΤΑ
του Γιώργου Αναστασιάδη
92 ΒΙΒΛΙΑ
Γιώργος Αναστασιάδης – Ιορδάνης Καϊσερλίδης
94 ΑRT FOCUS
Μάρκος Καμπάνης