Ημερομηνία έκδοσης:
Σεπτέμβριος 2009

Γλώσσα: Ελληνικά
Σχήμα/Διαστάσεις: 21 x 28
Στοιχεία: 29
ISSN: 1108-5452
Τιμή: € 10.00

EDITORIAL
του Νίκου Ευθυμιάδη

Ο «Άλλος» πολιτισμός

Πολύ συχνά, η έννοια του πολιτισμού στην πόλη μας περιορί­ζεται και εξαντλείται στα στενά περιθώρια του θεάτρου, του κι­νηματογράφου, των τεχνών, των εκθέσεων κ.λπ. Η αλήθεια είναι ότι από την Θεσσαλονίκη δεν λείπουν σήμερα οι χώροι πολιτι­σμού – που, εν πολλοίς, είναι και επαρκείς και ωραίοι – όπως τα Μουσεία μας, το Μέγαρο Μουσικής, οι αίθουσες θεάτρου, οι αί­θουσες τέχνης κ.λπ. Το μεγάλο μας λάθος είναι ότι παραβλέ­πουμε τις καθημερινές ανθρώπινες δραστηριότητες που, τελικά, συνθέτουν και αναδεικνύουν την ουσία και το επίπεδο του πολι­τισμού μιας πόλης. Η ποιότητα του πολιτισμού της καθημερινό­τητας είναι αυτό που πραγματικά λείπει και που θα μπορούσε να διαφοροποιήσει τη ζωή μας στη Θεσσαλονίκη.

Κακά τα ψέματα, ο πολιτισμός της Θεσσαλονίκης δεν μπορεί παρά να χαρακτηρίζεται από την «εικόνα» της καθημερινότητας που εκπέμπει ο ιστορικός κορμός της πόλης, εντός και στις πα­ρυφές των τειχών της. Τα τραπεζοκαθίσματα έχουν κατακτήσει τα πεζοδρόμια, τις πλατείες και τις διαβάσεις των πεζών. Τα αυ­τοκίνητα δεν διστάζουν να σταθμεύσουν «μέσα» στους χώρους που ζούμε. Οι κάδοι απορριμμάτων ξεχειλίζουν μπροστά στην πόρτα μας. Οι αφίσες έχουν αντικαταστήσει το πράσινο. Οι επι­γραφές και τα αυτοκόλλητα ρυπαίνουν προσόψεις κτιρίων και κα­λύπτουν σήματα οδικής κυκλοφορίας. Ο χώρος του Πανεπιστη­μίου μετατρέπεται συχνά σε θέατρο πολεμικών τεχνών. Αν προ­σθέσει κανείς και την – κατά τα άλλα «εξηγήσιμη» – απάθεια πολ­λών συμπολιτών μας για όσα συμβαίνουν στην πόλη, αλλά και την έλλειψη σεβασμού για τον άνθρωπο της διπλανής μας πόρ­τας, τότε οδηγούμαστε σε ένα όχι κολακευτικό συμπέρασμα για το συνολικό πολιτιστικό μας επίπεδο.

Δεν αρκεί μια ωραία παράσταση ή μια ξεχωριστή εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής ή στο Θέατρο Γης. Το πολιτιστικό τους εκτόπισμα σχεδόν ακυρώνεται, την ώρα που προσπαθείς να φθά- σεις ή να αναχωρήσεις από τους χώρους στάθμευσης που «δεν» προβλέπονται, πράγμα που προσβάλλει την αξιοπρέπειά σου ως πολίτη αυτής της πόλης. Πόσω μάλλον, όταν συνοδεύεις ξένους επισκέπτες στους οποίους έχεις μιλήσει τόσο ένθερμα για την ιστορική Θεσσαλονίκη.

Δεν αρκεί να επισκεφθεί κανείς τα – πράγματι – σημαντικά Μουσεία της πόλης. Το πιο σημαντικό είναι να μπορεί κανείς να «περπατήσει» από το ένα στο άλλο, μέσα από ένα αντίστοιχα πο­λιτισμένο περιβάλλον, να μπορεί κάθοδόν να σταματήσει σε ένα- δυο ποιοτικά καφέ-βιβλιοπωλεία, να δει κάποιους υπαίθριους χώ­ρους τέχνης κ.ά.

Αυτές είναι οι λεπτομέρειες μιας ποιοτικής ζωής, του πολιτι­σμού της καθημερινής μας δραστηριότητας και συμπεριφοράς. Πρόκειται για τα χαρακτηριστικά εκείνα που μπορούν να ανα­δείξουν την πολιτιστική ταυτότητα της Θεσσαλονίκης σε επίπε­δο αντάξιο με την ιστορία της, αλλά και με την προοπτική της να βρίσκεται ανάμεσα στις κορυφαίες ευρωπαϊκές πόλεις, τις οποί­ες χαίρεται κανείς και ως κάτοικος και ως επισκέπτης.

Είναι, επιτέλους, καιρός να ασχοληθούμε σοβαρά με τον πο­λιτισμό της καθημερινότητας και να προσπαθήσουμε να βελτιώ­σουμε το επίπεδο της ποιότητας της ζωής μας.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Εκδότης
Νίκος Ευθυμιάδης

Διευθυντής
Ιορδάνης Καϊσερλίδης

Συντακτική Επιτροπή
Γιώργος Αναστασιάδης, Άρις Γεωργίου, Ιορδάνης Καϊσερλίδης  Κώστας Μπλιάτκας, Ηρακλής Παπαϊωάννου, Γρηγόρης Πασχαλίδης, Ματούλα Σκαλτσά, Πάνος Τζώνος

Συνεργάτες
Γιάννης Αγγελίδης, Γρηγόρης Αμπατζόγλου, Γιώργος Αναστασιάδης, Άρις Γεωργίου, Ζωή Γοδόση, Χαράλαμπος Γουνελάς, Κατερίνα Θεοδωράκη, Ιορδάνης Καϊσερλίδης, Αικατερίνη Καμπίτογλου, Ευμορφία Καραμπατάκη, Γιάννης Καρατζόγλου, Γιώργος Κορδομενίδης, Κώστας Μπλιάτκας, Λίνα Μυλωνάκη, Άρης Παπάζογλου, Ηρακλής Παπαϊωάννου.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

EDITORIAL
3   Ο «Άλλος» πολιτισμός
του Νίκου Ευθυμιάδη

ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
4   Σάκης Παπαδημητρίου
μια συνομιλία με τον Άρι Γεωργίου

ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
14   Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών – Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη
του Κώστα Μπλιάτκα

ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ
26   Η Θεσσαλονίκη των Τανζιμάτ
του Άρη Παπάζογλου

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
41  Όψεις της βιομηχανίας της Θεσσαλονίκης (1953-1954)
του Γιάννη Καρατζόγλου

ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ
51   Αυτοσχεδιασμός και φωνή
του Γρηγόρη Αμπατζόγλου

56   Η μαθηματική ανισότητα των δύο φύλων
της Αικατερίνης Θεοδωράκη

ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
62   Το καλό, το αδιάφορο και το κιτς
του Ηρακλή Παπαϊωάννου

68   Από τη Μανταλένα στον Αγγελόπουλο: Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης κλείνει τα 50 του χρόνια
της Λίνας Μυλωνάκη