Το ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΩΝ ΠΟΛΙΣ είναι μια τριμηνιαία πολιτιστική έκδοση για την Ιστορία, την Τέχνη, τα Γράμματα και τον Πολιτισμό της καθημερινότητας.
EDITORIAL
του Νίκου Ευθυμιάδη
Μια “ταυτότητα” για τη Θεσσαλονίκη
Τις τελευταίες δεκαετίες γίνονται άπειρες συζητήσεις μεταξύ αρμοδίων και αναρμοδίων, σχετικών και ασχέτων, σοβαρών και μη και ούτω καθεξής για το παρόν και το μέλλον της Θεσσαλονίκης. Οι προβληματισμοί κινούνται συνήθως γύρω από το κυκλοφοριακό πρόβλημα (που προ πολλού έχει ξεπεράσει τα όρια αντοχής και ανοχής όσων ζουν στην πόλη αυτή), για την αποτελεσματικότητα της προς κατασκευή «υποθαλάσσιας», για το αν πρέπει ή όχι να μεταφερθεί εκτός πόλεως η εγκατάσταση της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης, για το αν πρέπει ή όχι παράλληλα με το μετρό και συμπληρωματικά με αυτό να εγκατασταθεί και τραμ, για το ότι το περιβάλλον υποβαθμίζεται συνεχώς και το πράσινο συρρικνώνεται απελπιστικά.
Δυστυχώς πολύ λιγότερο ασχολούμαστε με τα πολιτιστικά και πνευματικά συστατικά της «ταυτότητας» της Θεσσαλονίκης.
Το λυπηρό είναι ότι τα όσα λέγονται και γράφονται είναι δυσανάλογα περισσότερα σε σύγκριση με όσα θετικά γίνονται για την πόλη μας. Και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στη χώρα μας όλοι ειδικεύονται σε όλα, όλοι έχουν άποψη για όλα και ελάχιστοι αποφασίζουν να ασχοληθούν σοβαρά με τη λήψη και εφαρμογή τολμηρών μέτρων από τα οποία και μόνο έχει πολύ μεγάλη ανάγκη αυτός ο τόπος και βέβαια αυτή η πόλη.
Σκεφτόμαστε λοιπόν για μια ακόμη φορά, μήπως ήρθε η ώρα να εγκαταλείψουμε τις θεωρίες και τα ευχολόγια, να σταθμίσουμε τα πραγματικά δεδομένα και τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα και να αποφασίσουμε όλοι μαζί και υπεύθυνα για την διεθνοποιημένη ταυτότητα που επιθυμούμε να έχει η Θεσσαλονίκη ως πόλη και ως κοινωνία. Τελικά τι είδους πόλη και ποιο μήνυμα θέλουμε πραγματικά να «εκπέμπει» η Θεσσαλονίκη στην Ελληνική και διεθνή κοινότητα, ως τόπος προορισμού; Είναι επείγουσα η ανάγκη να ορίσουμε αυτή την ταυτότητα, να αποφασίσουμε για τα πρακτικά βήματα που πρέπει να κάνουμε και να ξεκινήσουμε άμεσα την υλοποίησή τους.
Υπάρχουν μείζονα σημεία αναφοράς στη Θεσσαλονίκη που αναπόφευκτα επηρεάζουν όχι τόσο το παρόν όσο το μέλλον της, ένα μέλλον που ήδη έχει ξεκινήσει. Και αυτά τα σημεία αναφοράς δεν είναι άλλα από το Λιμάνι, την Διεθνή Έκθεση, τα Εκπαιδευτικά και Τεχνολογικά της Ιδρύματα, η παραλιακή λεωφόρος και η, με ρυθμό γεωμετρικής προόδου, δημογραφική της διόγκωση.
Εξίσου σημαντικά σημεία αναφοράς θα έπρεπε να είναι η ιστορία και ο πολιτισμικός πλούτος της πόλης μας, ο σεβασμός στο περιβάλλον και η ποιότητα ζωής των πολιτών και επισκεπτών της.
Από την πλευρά μας θέλουμε να θέσουμε μερικά μόνον από τα πολλά ερωτήματα που πρέπει να έχουν ολοκληρωμένες και συν-απαντήσεις.
Πρώτα από όλα το ΛΙΜΑΝΙ: Δεν είμαστε βέβαιοι ότι υπάρχει σαφής και πλήρης αντίληψη της πλειοψηφίας των πολιτών για την σοβαρότητα και τον ρόλο που μπορεί να παίζει το Λιμάνι στην μελλοντική ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης. Από την άλλη πλευρά πρέπει να αποφασίσουμε σε τι είδους Λιμάνι στοχεύουμε.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Εκδότης
Νίκος Ευθυμιάδης
Διευθυντής
Ιορδάνης Καϊσερλίδης
Συντακτική Επιτροπή
Γιώργος Αναστασιάδης, Άρις Γεωργίου, Ιορδάνης Καϊσερλίδης Κώστας Μπλιάτκας, Ηρακλής Παπαϊωάννου, Γρηγόρης Πασχαλίδης, Ματούλα Σκαλτσά, Πάνος Τζώνος
Συνεργάτες
Ευαγγελία Αγγέλκου, Γρηγόρης Αμπατζόγλου, Γιώργος Αναστασιάδης, Άρις Γεωργίου, Ηλίας Γιούρης, Χ.Δ. Γουνελάς, Ιορδάνης Καϊσερλίδης, Ευμορφία Καραμπατάκη, Βασίλης Κονιόρδος, Κώστας Μπλιάτκας, Λίνα Μυλωνάκη, Λέων Ναρ, Ηρακλής Παπαϊωάννου, Γρηγόρης Πασχαλίδης, Σταυρούλα Σηφάκη, Ματούλα Σκαλτσά, Ιφιγένεια Ταξοπούλου, Πάνος Τζώνος.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
EDITORIAL
3 Μια “ταυτότητα” για τη Θεσσαλονίκη
του Νίκου Ευθυμιάδη
ΜΟΥΣΕΙΑ
7 Γιατί Μουσεία;
του Πάνου Τζώνου
9 Το Εκκλησιαστικό Μουσείο της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης
της Ματούλας Σκαλτσά και του Πάνου Τζώνου
14 Τελλόγλειο Μια ακόμη καρδιά πολιτισμού χτυπάει στη Θεσσαλονίκη
της Σταυρούλας Σηφάκη
ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
21 Αναστάσιος Μάνθος,Πρύτανης του Α.Π.Θ.
Συνέντευξη στον Κώστα Μπλιάτκα
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ
27 Ο Αγιος Δημήτριος και το άγνωστο λουτρό της Αγίας Σοφίας μέσα από φωτογραφίες
της Ευαγγελίας Αγγέλκου και του Βασίλη Κονιόρδου
34 “Πέρασμα ” στην Άνω Πόλη. Μνήμες και λογοτεχνικές εικόνες / Μέρος Β’
του Γιώργου Αναστασιάδη
ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
47 Φεστιβάλ Αθηνών [και πάσης Ελλάδος;]
της Ιφιγένειας Ταξοπούλου
51 Όταν η μουσική συνάντησε τον κινηματογράφο...
της Λίνας Μυλωνάκη
57 Αληθινά Όνειρα Ο Μαγικός κόσμος του Dr. Duanus
του Ηρακλή Παπαϊωάννου
63 Θεσσαλονίκη Αυτεπαγγέλτως
του Ηρακλή Παπαϊωάννου
ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ
66 Ο λόγος είναι ένα εύθραυστο παιδικό παιχνίδι
του Γρηγόρη Αμπατζόγλου
ΓΡΑΜΜΑΤΑ
71 Το φαρμακείο του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη [1908-1993]
του Γρηγόρη Πασχαλίδη
72 Η έννοια της πραγματικότητας στο πεζογράφημα του Ν.Γ. Πεντζίκη Μητέρα Θεσσαλονίκη του Χ.Δ. Γουνελά
74 Ν.Γ. Πεντζίκης: Προς ένα ριζοσπαστικό μοντερνισμό
του Ηλία Γιούρη
76 Του Ν.Γ. Πεντζίκη: Μικρό αποθησαύρισμα από το έργο του Μητέρα Θεσσαλονάη
του Γιώργου Αναστασιάδη
78 Νουάρ Θεσσαλονίκη
της Ευμορφίας Καραμπατάκη
81 ΑΠΟΣΤάΓΜΑΤΑ
του Γιώργο Αναστασιάδη
82 ΔήΓΜΑΤΑκαιΥΠΟΔείΓΜΑΤΑ
των Ιορδάνη Καϊσερλίδη και Αρι Γεωργίου
84 ΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΕΣ
του Κώστα Μπλιάτκα
85 ΒIΒΛIΑ
των Γιώργου Αναστασιάδη, Ιορδάνη Καϊσερλίδη, Λέων Ναρ, Γρηγόρη Αμπατζόγλου
88 ΜΙΑ ΖΩΓΡΑΦΙΑ
Ν.Γ. Πεντζίκης