Ημερομηνία έκδοσης:
Ιανουάριος 2007

Γλώσσα: Ελληνικά
Σχήμα/Διαστάσεις: 21 x 28
Tεύχος: 21
ISSN: 1108-5452
Τιμή: € 10.00

Ερανιζόμαστε το εξώφυλλο από την έκδοση του τευχιδίου Un Parisien à Salonique, το οποίο έγραψε ο C. Altam. Εκδόθηκε από τις εκδόσεις Patrie, χωρίς χρονολογία. Η τιμή του ήταν 25 λεπτά.

EDITORIAL

Η ιστορία εξηγεί τους λόγους για τους οποίους συμβαίνουν γεγονότα και πραγματοποιούνται αλλαγές

Ανάμεσα στο εκδοτικό σημείωμα ενός περιοδικού επιστημονικού τόμου και στο κύριο άρθρο μιας εφημερίδας υπάρχουν μεγάλες ομοιότητες και ακόμη μεγαλύτερες διαφορές. Η βασική ομοιότητα είναι ότι αμφότερα τα είδη εκφράζουν τη βεβαιότητα του γράφοντος υποκειμένου, που «γνωρίζει» την ύλη την οποία προλογίζει και «υποπτεύεται» το είδος των αναγνωστών που θα τη διαβάσουν. (Τα εισαγωγικά υπονοούν ότι μπορεί να μην γνωρίζει στην πραγματικότητα την ύλη ούτε τους αναγνώστες). Η βασική διαφορά ανάμεσα στα δύο είδη κειμένων είναι ο χρόνος. Στην εφημερίδα το κείμενο συντάσσεται εν ριπή οφθαλμού και θα διαβαστεί μέσα σε μερικές ώρες. Στην επιστημονική έκδοση ο παράγοντας χρόνος είναι τόσο αόριστος, ώστε προκαλεί μούδιασμα. Πότε θα διαβαστούν οι γραμμές αυτές; Οι πρώτοι αναγνώστες θα τις διατρέξουν μερικές εβδομάδες μετά τη σύνταξή τους. Οι πιο καθυστερημένοι ύστερα από μερικά χρόνια ή ίσως και μερικές δεκαετίες. Τι είδους αναγνώστες θα είναι αυτοί και πώς θα σκέπτονται; Ο συντάκτης του παρόντος νιώθει ευάλωτος στην ιδέα ότι ίσως θα χαμογελούν συγκαταβατικά με αυτές τις λέξεις, όπως εμείς χαμογελούμε με κατανόηση διαβάζοντας τους προλόγους των εντύπων του Μεσοπολέμου.

Σ’ αυτόν τον μελλοντικό αναγνώστη, πάντως, και στον άλλο, τον κοντινότερο και οικειότερο, ο παρών τόμος προσφέρει τρεις φακέλους έρευνας και έναν βιβλιογραφικό. Ο πρώτος φάκελος αφορά το παπούτσι και το δέρμα στο μεταβατικό διάστημα ανάμεσα στη διάλυση των οθωμανικών δομών και τη συγκρότηση της σύγχρονης βιομηχανίας στη Θεσσαλονίκη. Ο δεύτερος -και μεγαλύτερος- φάκελος έχει ως αντικείμενο τη Θεσσαλονίκη ως τόπο προορισμού. Καθ’ όλη την περίοδο από τον δέκατο πέμπτο αιώνα μέχρι τον Μεσοπόλεμο -αθροίζοντας τη νεότερη και τη σύγχρονη ιστορία- η πόλη αυτή υποδέχεται ταξιδιώτες, άλλοτε σποραδικά και άλλοτε πυκνότερα. Οι τρόποι που είδαν την πόλη συγκροτούν ένα σώμα σκέψεων που ερμηνεύουν ποικιλοτρόπως «γεγονότα και αλλαγές». Ο τρίτος φάκελος αφορά τη βυζαντινή Θεσσαλονίκη, υπό ποικίλες εκδοχές της: Αρχιτεκτονική, ναοδομία, δίκαιο, αγορά ακινήτων. Τέλος, μια τέταρτη ενότητα αφορά την παρουσίαση νέων βιβλίων που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με τη Θεσσαλονίκη και τις επιστήμες που ασχολούνται με αυτή.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Εκδότης
Ευάγγελος Χεκίμογλου

Εκδοτική Επιτροπή
Πολυξένη Αδάμ – Βελένη, Γιώργος Αναστασιάδης, Ευαγγελία Βαρελλα, Βασιλική Βαρμαζη, Ιωάννης Μουρελος, Ευτέρπη Μαρκη, Θάλεια Μαντοπούλου – Παναγιωτοπούλου, Χαράλαμπος Παπαστάθης

Συνεργάτες
Γιώργος Αναστασιάδης, Ευαγγελία Βαρέλλα, Σπύρος Βασιλειάδης, Έλλη Γκαλά-Γεωργιλά, Αλέξανδρος Γρηγορίου, Γιώργος Κορδομενίδης, Ευτέρπη Μαρκή, Θανάσης Παπαζώτος, Χαράλαμπος Παπαστάθης, Ευφροσύνη Ρούπα, Ευάγγελος Χεκίμογλου

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΔΕΡΜΑ ΚΑΙ ΠΑΠΟΥΤΣΙ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ
20  Το πρώτο ελαστικό παπούτσι και η ίδρυση της δημιουργός συμφωνικών έργων
Σπύρος Βασιλειάδης Υποδηματοποιίας «Αλυσίδα»
Ευφροσύνη Ρούπα

34  Κατεργασία και εμπορία δερμάτων στη Θεσσαλονίκη της όψιμης Τουρκοκρατίας και του Μεσοπολέμου
Ευαγγελία Α. Βαρέλλα

IN MEMORIAM: ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΩΣ ΜΟΥΣΟΥΡΓΟΥ
48  Πόσους μουσουργούς γέννησε η νεότερη Θεσσαλονίκη; Ο Σώτος Βασιλειάδης (1906-1990) υπήρξε καθηγητής και διευθυντής ωδείων, αρχιμουσικός και δημιουργός συμφωνικών έργων
Σπύρος Βασιλειάδης

Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΩΣ ΤΟΠΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥ (1430-1940)
54  Σαν κύκνος πάνω στα κύματα… το θαλασσινό πρόσωπο της Θεσσαλονίκης
Ευάγγελος Χεκίμογλου

64  Η αίσθηση που δημιουργεί η Θεσσαλονίκη του Μεσοπολέμου στους επισκέπτες της
Γιώργος Αναστασιάδης

84  Η Θεσσαλονίκη και η αναζήτηση του παρελθόντος της
Ευτέρπη Μαρκή