Ημερομηνία έκδοσης:
Δεκέμβριος 2002

Γλώσσα: Ελληνικά
Σχήμα/Διαστάσεις: 21 x 28
Τεύχος: 9
ISSN: 1108-5452
Τιμή: € 6.00

EDITORIAL

Με αυτόν, τον ένατο κατά σειρά, τόμο συμπληρώνεται, πλήρης τριετία από την έκδοση της «Θεσσαλονικέων Πόλεως» με την παρούσα μορφή της. Ίσως είναι ο ζωντανότερος τόμος. Νέοι και ώριμοι επιστήμονες προσέφεραν συμβολές, που ξεπερνούν το συνηθισμένο μέτρο, ενώ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το οπτικό υλικό.

Η προσωπική κατάθεση του Αλέκου Δάγκα για τον Κωστή Μοσκώφ θα αποτελέσει μοναδικό βοήθημα για τους ιστορικούς του μέλλοντος. Το αφιέρωμα για τον θεσσαλονικιό διανοητή εμπλουτίζεται με κείμενα της Βάνας Χαραλαμπίδου, του Γιώργου Αναστασιάδη και του Ευάγγελου Χεκίμογλου.

Η ευγενική συμβολή της Φωτεινής Ζαφειροπούλου, που ξεκίνησε τη θητεία της στην αρχαιολογική υπηρεσία το 1960 και καταθέτει εδώ τις προσωπικές μαρτυρίες της, θέτει με τον αμεσότερο δυνατό τρόπο ζητήματα που συνήθως αγνοούμε. Επιτέλους, με το κείμενο της Μαρίας Τσιμπίδου-Αυλωνίτη μαθαίνουμε τι είναι αυτός ο «μακεδονικός τάφος», την πινακίδα του οποίου βλέπουμε στο Φοίνικα. Η Αικατερίνη Γεωργουδάκη παρουσιάζει έναν άγνωστο στο ευρύ ελληνικό κοινό συγγραφέα, τον Χέρμαν Μέλβιλ, και πώς είδε τη Θεσσαλονίκη του 1856.

Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για τη μελέτη του Γιάννη Καρα- τζόγλου, περί της Οθωμανικής Τράπεζας στη Θεσσαλονίκη, η οποία βραβεύτηκε σε διεθνή διαγωνισμό και τη δημοσιεύουμε εδώ με υπερηφάνεια. Όχι μόνο γιατί βραβεύτηκε, αλλά γιατί καταπιάνεται με εκείνη την πλευρά της ιστορίας, που συνήθως αγνοούμε. Όχι με τους ηγεμόνες και τις μάχες, αλλά με ανθρώπους απλούς, που συναλλάχθηκαν στο κτίριο της οδού Φράγκων, όπου τώρα στεγάζεται το Ωδείο.

Ένα άλλο πρωτότυπο κείμενο είναι αυτό που ασχολείται με την εξέλιξη της ενδυμασίας. Μέσα από την εισαγωγή της ευρωπαϊκής ενδυμασίας στην Ελλάδα, τον 19° αιώνα, εδραιώθηκαν τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Η Ευφροσύνη Ρούπα αποκαλύπτει την κίνηση που εκδηλώθηκε στα τέλη του αιώνα εκείνου για να δημιουργηθεί ενδυμασία που να εκφράζει ελληνικές αξίες.

Με χαρά φιλοξενούμε τη μελέτη του σέρβου αρχιτέκτονα Α. Kadijevic, με θέμα το μαυσωλείο στο σέρβικο νεκροταφείο της Σταυρούπολης, του Ζέιτενλικ, όπως ονομαζόταν παλιά. Ευχαριστούμε θερμά την Βασιλική Τουρπτσόγλου, που μετέφρασε τη μελέτη στα ελληνικά και μεσολάβησε για τη δημοσίευσή της.

Ένας νέος θεολόγος, ο Αναστάσιος Πολυχρονιάδης, ασχολείται με φρέσκια, ζωντανή ματιά με το έργο του Ν. Γ. Πεντζίκη, που επιτέλους πρέπει να γνωρίσουμε. Ο δημοσιογράφος Άγγελος Βάσσος καταγράφει, συνοπτικά αλλά και ουσιαστικά, πώς έχει το ζήτημα της υποθαλάσσιας αρτηρίας της Θεσσαλονίκης, ενώ δύο νέες αρχιτεκτόνισσες, η Ζωή Μπάμπου και η Ναταλία Χρυσικού, προτείνουν λύσεις για την νέα παραλία. Τέλος, η αρχαιολόγος Ευτέρπη Μαρκή και ο συγγραφέας Χρίστος Ράστος παρουσιάζουν ενδιαφέρουσες μελέτες.

Οι σελίδες μας θέλουν να σας καθρεφτίζουν και να σας κοιτάζουν πάντοτε στα μάτια. Γι’ αυτό είμαστε πάντοτε ανοιχτοί στις προτάσεις σας και, κυρίως, στην κριτική σας. Αυτήν πρωτίστως επιζητούμε. Η πόλη των Θεσσαλονικέων έχει ανάγκη το διάλογο των Θεσσαλονικέων. Διαφορετικά, γίνεται ολοένα και περισσότερο ερωτηματικό και ολοένα και λιγότερο πόλη.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Εκδότης
Ευάγγελος Χεκίμογλου

Εκδοτική Επιτροπή
Πολυξένη Αδάμ – Βελένη, Γιώργος Αναστασιάδης, Ευαγγελία Βαρελλα, Βασιλική Βαρμαζη, Ιωάννης Μουρελος, Ευτέρπη Μαρκη, Θάλεια Μαντοπούλου – Παναγιωτοπούλου, Χαράλαμπος Παπαστάθης

Συνεργάτες
Γιώργος Αναστασιάδης, Άγγελος Βάσσος, Αικατερίνη Γεωργουδάκη, Αλέκος Δάγκας, Φωτεινή Ζαφειροπούλου, Aleksandar Kadijevic, Γιάννης Καρατζόγλου, Ζωή Μπαμπού, Αναστάσιος Πολυχρονιάδης, Χρίστος Ράστος, Ευφροσύνη Ρούπα, Μαρία Τσιμπίδου-Αυλωνίτη, Βάνα Χαραλαμπίδου, Ευάγγελος Χεκίμογλου, Ναταλία Χρυσικού

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

9  Κωστής Μοσκώφ: O Aμετανόητος Κυνηγός του Ανέφικτου
Βάνα Χαραλαμπίδου

23  Η Συμβολή του Κ. Μοσκώφ στην Ιστοριογραφία της Θεσσαλονίκης
Γιώργος Αναστασιάδης

27  Ο Πολιτικός Μοσκώφ
Αλέξανδρος Δάγκας

47  Ο Κωστής Μοσκώφ και οι Ουτοπίες του 19^ου Αιώνα
Ευάγγελος Χεκίμογλου

55  Αρχαιολογική Θεσσαλονίκη, Αρχές της Δεκαετίας του 1960
Φωτεινή Ζαφειροπούλου

59  Μνημεία Αιωνιότητας – Οι Μακεδονικοί Τάφοι στην Περιοχή της Θεσσαλονίκης
Μαρία Τσιμπιδου-Αυλωνίτη

77  Σχόλια του Αμερικάνου Συγγραφέα Χέρμαν Μέλβιν για τη Θεσσαλονίκη στο Ταξιδιωτικό του Ημερολόγιο 1856-7
Αικατερίνη Γεωργουδάκη