Το ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚέΩΝ ΠόΛΙΣ είναι μια τριμηνιαία πολιτιστική έκδοση για την Ιστορία, την Τέχνη, τα Γράμματα και τον Πολιτισμό της καθημερινότητας.
EDITORIAL
του Σταύρου Ανδρεάδη
Με άξονα τη Θεσσαλονίκη
Το περιοδικό “Θεσσαλονικέων Πόλις” έρχεται να καλύψει ένα σοβαρό κενό: Το κενό μιας περιοδικής έκδοσης, υψηλού επιπέδου, που να καταγράφει την πρόοδο της επιστημονικής έρευνας, στην ιστορία, την αρχαιολογία, αλλά και όλες τις ανθρωπιστικές επιστήμες, με άξονα τη Θεσσαλονίκη. Οι εξελίξεις στις επιστήμες που προαναφέρθηκαν είναι ραγδαίες. Δημοσιοποιούνται όμως με μέσα (ειδικά περιοδικά, πρακτικά συνεδρίων), τα οποία δεν έχουν απήχηση στο ευρύτερο ενδιαφερόμενο κοινό. Από την άλλη πλευρά, τα βιβλιοπωλεία κατακλύζονται από συναφείς εκδόσεις, οι οποίες δεν διαθέτουν πάντοτε τα εχέγγυα της επιστημονικής έρευνας και ακρίβειας. Ανάμεσα στις δύο αυτές πραγματικότητες, στέκει ανικανοποίητο ένα κοινό Θεσσαλονικέων, που επιθυμεί να πληροφορηθεί τα νεότερα πορίσματα των επιστημών σχετικά με την πόλη του και την ενδοχώρα της.
Ποια είναι όμως η “πόλις” των Θεσσαλονικέων; Είναι ένα φαινόμενο σύνθετο, ολοένα και περισσότερο σύνθετο, του οποίου το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον προσπαθούμε να κατανοήσουμε, να μελετήσουμε και να πάρουμε απέναντι του μια θέση, νηφάλια και στηριγμένη στην έρευνα. Είναι η “πόλη” των αρχαιοτήτων, η “πόλη” των ιστορικών συμβάντων, η “σύγχρονη” πόλη, που με τα χαρακτηριστικά της διακρίνει τους κατοίκους της.
Κυρίως, όμως, είναι η πόλη-αντικείμενο αγάπης, η πόλη που λατρεύτηκε όχι μόνο από τους σημερινούς κατοίκους της, αλλά και από τους παλαιότερους, όπως μαρτυρούν τα πολλά “εγκώμια” που γράφτηκαν για χάρη της. Και αυτή η πόλη αξίζει το περιοδικό της.
Η Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος -που στα τέσσερα χρόνια της ύπαρξής της έχει υποστηρίξει σημαντικά προγράμματα έρευνας- προσδοκά ότι -με τη βοήθεια των Θεσσαλονικέων- το περιοδικό “Θεσσαλονικέων Πόλις” θα γίνει μία αντάξια έκδοση της Θεσσαλονίκης.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Εκδότης
Ευάγγελος Χεκίμογλου
Εκδοτική Επιτροπή
Πολυξένη Αδάμ – Βελένη, Γιώργος Αναστασιάδης, Ευαγγελία Βαρελλα, Ευτέρπη Μαρκη, Χαράλαμπος Παπαστάθης
Συνεργάτες
Πολυξένη Αδάμ-Βελένη, Γιώργος Αναστασιάδης, Αναστασία Βαλαβανίδου, Ευαγγελία Βαρέλλα, Αλεξάνδρα Γερολύμπου, Έλλη Γεωργιλά, Βασίλειος Γιουλτσής, Γεώργιος Γκαβαρδίνας, Βασίλης Γούναρης, Αλέξανδρος Δάγκας, Στέλλα Κοκκίνη, Νίκος Κρίγκας, Θάλεια Μαντοπούλου-Παναγιωτοπούλου, Ευτέρπη Μαρκή, Αικατερίνη Μαυρομιχάλη, Σάκης Σερέφας, Κώστας Σισμανίδης, Αντώνιος-Αιμίλιος Ν. Ταχιάος, Κατερίνα Τζαναβάρη, Βάσιας Τσοκόπουλος, Ευάγγελος Χεκίμογλου
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
09 Η Χλωρίδα των Τειχών της Θεσσαλονίκης
Νίκος Κρίγκας & Στέλλα Κοκκίνη
17 Πληροφορίες για τη Θαλάσσια Οχύρωση της Θεσσαλονίκης στην Περιοχή της Πλατείας Ελευθερίας
Έλλη Γεωργιλά
35 Χριστιανικά Κοιμητήρια Θεσσαλονίκης στα Παλαιοχριστιανικά Χρόνια
Ευτέρπη Μαρκή
47 Σχετικά με την Ιστορία του Βυζαντινού Μοναστηριού της Νέας Παναγίας
Θάλεια Μαντοπούλου-Παναγιωτοπούλου
61 Η Θεσσαλονίκη συναντά τον Πειραιά – Μουσείο και Συνείδηση της πόλης
Βάσιας Τσοκόπουλος
75 Η Ιστοριογραφία της πόλης και τα αιτήματά της
Γιώργος Αναστασιάδης
81 Μεθοδολογικά ζητήματα στη Μελέτη του Εβραϊκού Κοινωνικού Κινήματος της Θεσσαλονίκης μετά το 1912: Κριτική απόψεων για το εθνικό ζήτημα στη πόλη
Αλέξανδρος Δάγκας
89 Μακεδονικοί Βωμοί – Τιμητικοί και ταφικοί βωμοί των αυτοκρατορικών χρόνων απο τη Θεσσαλονίκη και τη Βέροια
Πολυξένη Αδάμ Βελένη
101 Οι Μακεδονικοί Τάφοι της Αγίας Παρασκευής Θεσσαλονίκης και Ποτίδαιας Χαλκιδικής Κώστας Σισμανίδης
117 Η Παραγωγή του Κοροπλαστικού Εργαστηρίου της Βέροιας στα Ελληνιστικά Χρόνια Κατερίνα Τζαναβάρη
133 Η Υδροδότηση των πόλεων: H Περίπτωση της Θεσσαλονίκης
Αναστασία Βαλαβανίδου
143 Η Μετάβαση των Θεσσαλονικέων Αδελφών Κυρίλλου και Μεθοδίου στη Ρώμη
Αντώνιος-Αιμίλιος Ν. Ταχιάος
153 Απόφαση της Επαρχιακής Μητροπολιτικής Συνόδου Θεσσαλονίκης, του έτους 1892, περί καταρτισμού ναμίμου μνηστείας
Γεώργιος Χρ. Γκαβαρδίνας
179 Στη Μακεδονία τον καιρό του Μεγάλου Πολέμου (1914-1919)
Βασίλης Κ. Γούναρης
193 Το Μακεδονικό Μέτωπο και η Θεσσαλονίκη, 1915-1919
Αλεξάνδρα Γερολύμπου & Ευάγγελος Χεκίμογλου
211 Οι εκρήξεις των συμμαχικών πυρομαχικών στη Θεσσαλονίκη του Μεσοπολέμου – Ένα Κεφάλι, Μισό Χέρι, Ένα Πόδι…
Σάκης Σερέφας
227 «Πλούσιαι Συλλογαί και Έκτακτα Αποτελέσματα»: Η Φαρμακευτική Διαφήμιση στη Θεσσαλονίκη του Μεσοπολέμου
Ευαγγελία Α. Βαρέλλα
239 Σύμμεικτα
- Ως Τώρα, ΤΕRRA INCOGNITA | Γιώργος Αναστασιάδης
- 7ο Διεθνές Συνέδριο Μεσαιωνικής Κεραμικής της Μεσογείου | Αικατερίνη Μαυρομιχάλη
- «Εμείς» και οι «Άλλοι», αναφορά στις τάσεις και τα σύμβολα | Βασίλειος Τ. Γιουλτσής
- Η Ιστορία του άλλου τόπου | Ε. Α. Χεκίμογλου